۵ مشخصه مهم شبه علم
قبلا در مورد شبه علم نوشتم و به این موضوع اشاره کردم که شبه علم علمی هست چنان پرخطا و بیکیفیت که نمیتوان با تکیه بر اصول و روشهای علمی در مقام دفاع از آن برآمد و بر نتایج آن اتکا کرد. اما چه مشخصههایی باعث میشوند که شبه علم…
بیشتر بخوانید »یک ورزش ذهنی برای تقویت مهارت تفکر همه جانبه
قبلاً تعداد عصبانیتهایی که در طول روز تجربه میکردم خیلی بیشتر از آن چیزی بود که امروز تجربه میکنم. هر رفتاری که از دیگران میدیدم و به نظر خودم غیرمنطقی و غیرعقلانی میآمد، باعث میشد خشم و عصبانیت تمام وجودم را فرابگیرد. چرا که به نظرم یک انسان عاقل نباید…
بیشتر بخوانید »سوگیری به باور و تصدیق، مانعی بر سر راه تفکر نقادانه
کافی است عبارتی بیمعنی یا مبهم برایتان خوانده شود، مثلاً: «ماهی کوچک تمام کتاب را خورد.» تا سیستم یک مغزی به شکلی خودکار وارد عمل شده و در تلاش برای سر هم کردن بهترین تفسیر ممکن از وضعیت موجود، گزاره دریافتی را به نحوی باورپذیر تصدیق کند و دلایلی برای…
بیشتر بخوانید »شبه علم چیست؟
بیشک صرف داشتن ادعا مبنی بر اینکه باورها، نظرات یا دیدگاههای کسی یا گروهی مبتنی بر علم هست، دلیل بر علمی بودن آن باورها، نظرات یا دیدگاهها نیست. از طرفی صرف داشتن ادعای غیرعلمی بودن باورها، نظرات یا دیدگاههای فرد یا گروهی، نمیتواند دلیل بر غیرعلمی بودن آنها باشد. در…
بیشتر بخوانید »سیستمی برای پرش به نتیجه نهایی
به نظر میرسد نقش اول در بازی عجله برای رسیدن به نتیجه نهایی را سیستم یک مغز ما بازی کند. به این معنا که با وجود مبهم بودن اطلاعات دریافتی بسته به شرایط حال حاضر و تجارب موجود، سیستم یک بلافاصله و با شتابی باورنکردنی یک برداشت و نتیجه نهایی…
بیشتر بخوانید »قلمرو علم و ایمان در دنیای لایتناهی
ما انسانها هر چقدر هم تلاش کنیم دنیایی را که در حال زیستن در آن هستیم، بهتر بشناسیم تا بر اتفاقات و رویدادهای اطراف خودمان تسلط بیشتری پیدا کنیم، همچنان پرسشهای بسیاری وجود خواهند داشت که برایمان بیپاسخ هستند یا پاسخی نه چندان کافی و قانعکننده برایشان داریم. در چنین…
بیشتر بخوانید »تعصب نتیجه گیری و پیامدهای آن
از جمله مهمترین و پرتکرارترین اقدامات روزمره ما انسانها تصمیمگیری هست. اقدامی که در روز شاید چندصد یا چندهزار بار تکرار شود. اگر ما بتوانیم این مهارت را در خودمان به شکلی اصولی و اساسی بهبود بخشیم، مطمئناً در سایر زمینههای زندگی هم بهبود چشمگیری در عملکرد و خروجیهایمان حاصل…
بیشتر بخوانید »توهم علیت و تأثیری که بر طرز تفکر ما دارد
وقتی در حال خواندن یا گوش دادن به داستانی هستید، به شکلی پیوسته دارید روابط علی را کشف میکنید و البته این هنر سیستم یک مغز هست که دارد لذت همراهی با داستان را برای شما ایجاد میکند. سیستم یک بدون زحمت چندانی مدام روابط علی کشف شده را به…
بیشتر بخوانید »روش علمی و اهمیت وجود علت مادی برای معلول مادی
بر مبنای روش علمی هر معلول مادی دارای علت مادی هست و اگر غیر از این باشد، روش علمی نیست و نمیتوان در خصوص آن بحثی علمی را پیش برد و به نتیجهای قابل اتکا دست یافت. در واقع قائل شدن علتی غیرمادی برای معلولی مادی، شرط ابطالپذیری علم را…
بیشتر بخوانید »معرفی کتاب | ذهن درستکار نوشته جاناتان هایت
جاناتان هایت، روانشناس اجتماعی و استاد دانشگاه نیویورک در رشته رهبری اخلاقی، که قبلاً کتاب فرضیه خوشبختی را از او معرفی کردهام، در کتاب ذهن درستکار به سراغ این موضوع رفته که چرا ما انسانها با اینکه از مغزهایی مشابه با کارکردهایی یکسان برخورداریم ولی وقتی که نوبت به بحث…
بیشتر بخوانید »