مغالطه تقسیم

مغالطه تقسیم درست در مقابل مغالطه ترکیب قرار دارد. بر این اساس ما زمانی مرتکب مغالطه تقسیم می‌شویم که مشخصه‌ها و ویژگی‌های یک مجموعه یا گروه را بدون هیچ ملاحظه‌ای به تک تک اجزا یا افراد آن مجموعه یا گروه نسبت دهیم و بر این اساس قضاوت کنیم و تصمیم…

بیشتر بخوانید »

مغالطه ترکیب

مغالطه ترکیب زمانی اتفاق می‌افتد که ما به اشتباه فرض کنیم وقتی یک مجموعه از تعدادی از اجزا تشکیل شده، کل مجموعه ویژگی‌های هر کدام از اجزا را دارا هست. به این معنا که تصور کنیم اگر یک کل از اجزایی با مشخصه‌های معین ساخته شده، پس آن کل مشخصه‌های…

بیشتر بخوانید »

مغالطه پرسش مرکب

مغالطه پرسش مرکب زمانی اتفاق می‌افتد که فرد پرسشی را مطرح کند که هر پاسخی به آن، چه مثبت چه منفی، به شکلی ضمنی تأیید سؤالی دیگر و پاسخ مثبت به آن نیز تلقی شود. به عبارت دیگر در این مغالطه فرد سؤال‌کننده موضوعی را که معلوم نیست مخاطب قبول…

بیشتر بخوانید »

مغالطه تغییر تعریف

مغالطه تغییر تعریف زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در مواجهه با دلایل و شواهدی در نقض و اثبات نادرستی ادعای خود، معنای کلمات یا عبارات را تغییر دهد؛ که در این صورت کل ادعا تغییر می‌کند و استدلال فرد مقابل برای مخالفت با ادعای اولیه به جایی نمی‌رسد. این مغالطه…

بیشتر بخوانید »

مغالطه مسموم کردن چاه

وقتی گفته شود که آب یک چاه مسموم است، دیگر کسی جرئت نمی‌کند نزدیک آن چاه شده و آبی برای خوردن بردارد. مغالطه مسموم کردن چاه هم، چنین مکانیزمی دارد. در واقع مغالطه مسموم کردن چاه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد ادعایی کند و شاید خودش هم متوجه نادرست و…

بیشتر بخوانید »

مغالطه مناقشه در مثال

مغالطه مناقشه در مثال زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به‌جای نقد استدلال و ادعای طرف مقابل، مثالی را که او در اثبات ادعایش آورده، نقد یا نقض کند و کاری به دلایل و مقدمات استدلال نداشته باشد. اصولاً وقتی ادعا یا استدلالی مطرح می‌شود، ما باید در پی این باشیم…

بیشتر بخوانید »

مغالطه مطرح کردن نکته انحرافی

مغالطه مطرح کردن نکته انحرافی در واقع مطرح کردن موضوعی نامربوط در میان بحث هست تا فرد بتواند توجه مخاطب را از مسئله اصلی منحرف کرده و حواس او را به موضوعی دیگر معطوف ساخته و در نهایت پیروزی را در بحث به دست آورد. این مغالطه بیشتر یک سفسطه…

بیشتر بخوانید »

مغالطه تبیین با نام‌گذاری

مغالطه تبیین با نام‌گذاری زمانی اتفاق می‌افتد که ما درحالی‌که به دنبال دلیل رفتار یا گفتار خاص دیگران هستیم، به جای تحلیل و بررسی علل و عوامل به‌وجودآورنده این رفتارها و دیدن نقش خودمان و دیگران، از نام‌گذاری خاص بر آن رفتار یا فرد استفاده کنیم. به‌عبارت‌دیگر مغالطه تبیین با…

بیشتر بخوانید »

مغالطه آرزواندیشی

انسان همواره تحت تأثیر آرزوها و خیال‌بافی‌های خویش است و از تخیل و فکر کردن به آنها لذت می‌برد. اما گاه ممکن است این تأثیر به حدی باشد که استدلال‌ها و تفکرات او را هم متأثر سازد و باعث شود به جای تکیه بر واقعیات و مستندات موجود بر اساس…

بیشتر بخوانید »

مغالطه دوراهی کاذب یا مغالطه سیاه و سفید

درصورتی‌که ما در استدلال یا ادعای خودمان گزینه‌های پیش رو را کمتر از آن تعدادی که در واقع وجود دارد، در نظر بگیریم، در این صورت مرتکب مغالطه دوراهی کاذب شده‌ایم. در مغالطه دوراهی کاذب یا مغالطه سیاه‌وسفید، دو راه یا دو گزینه در مقابل ما قرار داده می‌شود تا…

بیشتر بخوانید »