مغالطه مجموع ثابت
فرض کنید قرار هست که یک سکه را صد بار به هوا پرتاب کنید. شش بار اول را پرتاب میکنید و هر شش بار سکه رو میآید. انتظاری که ما داشتیم این بود که طبق قانون احتمال، ۵۰ درصد احتمال رو آمدن باشد و ۵۰ درصد احتمال پشت آمدن. اما…
بیشتر بخوانید »مغالطه تیرانداز ماهر تگزاسی
مغالطه تیرانداز ماهر تگزاسی که نوعی از خطای تأیید خود است، به حکایتی طنزآمیز اشاره دارد که بر اساس آن یک کابوی تگزاسی اول به دیوار انبار شلیک میکرده و بعد دایره سیبل را دقیقاً در همان قسمتی از دیوار میکشیده که بیشترین تراکم سوراخهای ناشی از عبور تیرها در…
بیشتر بخوانید »مغالطه روایی و جذابیت فریبنده داستانها
ما انسانها ذاتاً عاشق داستان هستیم و ذهن ما چنان در مقابل داستانها از خود انعطاف نشان میدهد که به راحتی با روایتهایی که به خوبی از غیرواقعی و غیرممکن بودن آنها آگاه است، همراه میشود و از شنیدن آنها در قالب داستان لذت میبرد. در واقع این داستانها هستند…
بیشتر بخوانید »مغالطه تقسیم
مغالطه تقسیم درست در مقابل مغالطه ترکیب قرار دارد. بر این اساس ما زمانی مرتکب مغالطه تقسیم میشویم که مشخصهها و ویژگیهای یک مجموعه یا گروه را بدون هیچ ملاحظهای به تک تک اجزا یا افراد آن مجموعه یا گروه نسبت دهیم و بر این اساس قضاوت کنیم و تصمیم…
بیشتر بخوانید »مغالطه ترکیب
مغالطه ترکیب زمانی اتفاق میافتد که ما به اشتباه فرض کنیم وقتی یک مجموعه از تعدادی از اجزا تشکیل شده، کل مجموعه ویژگیهای هر کدام از اجزا را دارا هست. به این معنا که تصور کنیم اگر یک کل از اجزایی با مشخصههای معین ساخته شده، پس آن کل مشخصههای…
بیشتر بخوانید »مغالطه پرسش مرکب
مغالطه پرسش مرکب زمانی اتفاق میافتد که فرد پرسشی را مطرح کند که هر پاسخی به آن، چه مثبت چه منفی، به شکلی ضمنی تأیید سؤالی دیگر و پاسخ مثبت به آن نیز تلقی شود. به عبارت دیگر در این مغالطه فرد سؤالکننده موضوعی را که معلوم نیست مخاطب قبول…
بیشتر بخوانید »توهم فهم گذشته
نسیم نیکلاس طالب در کتاب قوی سیاه خود به مغالطه روایت اشاره میکند و در این مورد توضیح میدهد که روایت ناقص از گذشته چطور نگاه ما به دنیا و انتظارات ما از آینده را شکل میدهد. در واقع مغالطه روایت در اثر تلاش ما برای فهم دنیا و اتفاقاتی…
بیشتر بخوانید »مغالطه تغییر تعریف
مغالطه تغییر تعریف زمانی اتفاق میافتد که فرد در مواجهه با دلایل و شواهدی در نقض و اثبات نادرستی ادعای خود، معنای کلمات یا عبارات را تغییر دهد؛ که در این صورت کل ادعا تغییر میکند و استدلال فرد مقابل برای مخالفت با ادعای اولیه به جایی نمیرسد. این مغالطه…
بیشتر بخوانید »مغالطه مسموم کردن چاه
وقتی گفته شود که آب یک چاه مسموم است، دیگر کسی جرئت نمیکند نزدیک آن چاه شده و آبی برای خوردن بردارد. مغالطه مسموم کردن چاه هم، چنین مکانیزمی دارد. در واقع مغالطه مسموم کردن چاه زمانی اتفاق میافتد که فرد ادعایی کند و شاید خودش هم متوجه نادرست و…
بیشتر بخوانید »مغالطه مطرح کردن نکته انحرافی
مغالطه مطرح کردن نکته انحرافی در واقع مطرح کردن موضوعی نامربوط در میان بحث هست تا فرد بتواند توجه مخاطب را از مسئله اصلی منحرف کرده و حواس او را به موضوعی دیگر معطوف ساخته و در نهایت پیروزی را در بحث به دست آورد. این مغالطه بیشتر یک سفسطه…
بیشتر بخوانید »