مغالطه تبیین با نام‌گذاری

مغالطه تبیین با نام‌گذاری زمانی اتفاق می‌افتد که ما درحالی‌که به دنبال دلیل رفتار یا گفتار خاص دیگران هستیم، به جای تحلیل و بررسی علل و عوامل به‌وجودآورنده این رفتارها و دیدن نقش خودمان و دیگران، از نام‌گذاری خاص بر آن رفتار یا فرد استفاده کنیم. به‌عبارت‌دیگر مغالطه تبیین با…

بیشتر بخوانید »

مغالطه آرزواندیشی

انسان همواره تحت تأثیر آرزوها و خیال‌بافی‌های خویش است و از تخیل و فکر کردن به آنها لذت می‌برد. اما گاه ممکن است این تأثیر به حدی باشد که استدلال‌ها و تفکرات او را هم متأثر سازد و باعث شود به جای تکیه بر واقعیات و مستندات موجود بر اساس…

بیشتر بخوانید »

مغالطه دوراهی کاذب یا مغالطه سیاه و سفید

درصورتی‌که ما در استدلال یا ادعای خودمان گزینه‌های پیش رو را کمتر از آن تعدادی که در واقع وجود دارد، در نظر بگیریم، در این صورت مرتکب مغالطه دوراهی کاذب شده‌ایم. در مغالطه دوراهی کاذب یا مغالطه سیاه‌وسفید، دو راه یا دو گزینه در مقابل ما قرار داده می‌شود تا…

بیشتر بخوانید »

مغالطه کامل نامیسر یا مطالبه راه‌حل بی‌عیب‌ونقص

مغالطه کامل نامیسر زمانی اتفاق می‌افتد که با وجود دو یا چند راه‌حل برای یک مشکل به این دلیل که هیچ‌کدام از راه‌حل‌ها کامل و بی‌عیب‌ونقص نیستند، پذیرفته نشوند و همگی رد شوند. به‌عبارت‌دیگر مغالطه کامل نامیسر یا مطالبه راه‌حل بی‌عیب‌ونقص بر این فرض نادرست متکی است که چون بعد…

بیشتر بخوانید »

مغالطه شیب لغزنده یا Slippery Slope Fallacy

وقتی کسی ادعا می‌کند که در صورت دادن مجوز ارتکاب اقدامی یا پذیرش عقیده‌ای، مطمئناً ناخواسته اعمال و عقاید شدیدتر و افراطی‌تر هم بعد از آن اتفاق خواهد افتاد و به ما تحمیل خواهد شد، در این صورت مرتکب مغالطه شیب لغزنده شده است. در واقع کسی که استدلالی را…

بیشتر بخوانید »

مغالطه حمله به شخص یا Ad Hominem Fallacy

مغالطه حمله به شخص عبارت است از نفی کردن ادعایی یا استدلالی با طرح بعضی ویژگی‌های شخصیِ کسی که از آن ادعا یا استدلال حمایت می‌کند. به‌عبارت‌دیگر اگر کسی در پاسخ به استدلال یک نفر، فارغ از محتوا و کیفیت استدلال او به دیدگاه‌ها، مشخصه‌های شخصیتی، علایق، جنسیت، سوابق، رفتارها…

بیشتر بخوانید »

مغالطه قمارباز یا Gambler’s Fallacy

اگر در یک بازی با شانس پیروزی مستقل، صرفاً به این دلیل که در چند نوبت قبلی باخته‌اید، اعتقاد داشته باشید که این بار شانس پیروزی‌تان بیشتر هست، در این صورت مرتکب مغالطه قمارباز شده‌اید. به عبارت دیگر، در رویدادی که نتیجه آن بر اساس احتمالات مستقل رقم می‌خورد، رخ…

بیشتر بخوانید »

مغالطه مصادره به مطلوب یا Begging the Question Fallacy

اگر در یک استدلال، دلیلی که برای اثبات نتیجه آورده می‌شود، از همان نتیجه حاصل شده باشد، در این صورت مغالطه مصادره به مطلوب رخ داده است. در واقع شکل کلی یک استدلال به این صورت است که در ابتدا یک سری مقدمات که به‌صورت پیش‌فرض و بر اساس نظر…

بیشتر بخوانید »

مغالطه علت جعلی یا False Cause Fallacy

مغالطه علت جعلی زمانی رخ می‌دهد که ما توالی زمانی رویدادها را بدون هیچ دلیل منطقی اضافی، شاهدی کافی برای علیت بدانیم. به‌عبارت‌دیگر در مغالطه جعلی صرفاً به این خاطر که رویداد الف قبل از رویداد ب اتفاق افتاده است، رویداد الف را دلیل رویداد ب تلقی می‌کنیم. البته این…

بیشتر بخوانید »

مغالطه تعمیم شتابزده یا Hasty Generalization Fallacy

مغالطه تعمیم شتابزده زمانی رخ می‌دهد که ما بر اساس چند تجربه یا مشاهده محدود و نابسنده، دست به تعمیم بزنیم و آن رویدادها را به دامنه گسترده‌ای از موارد مشابه نسبت دهیم. به‌عبارت‌دیگر ما وقتی تلاش کنیم با توجه به مشاهدات محدودی که داشته‌ایم، استدلالی ترتیب داده و به…

بیشتر بخوانید »