به نظرتان منطقیترین و عقلانیترین سرعت رانندگی در یک اتوبان که اتفاقاً شما هم در حال رانندگی در آن هستید، چه سرعتی است؟ فکر میکنید متعادلترین دیدگاه در میان دیدگاههای افرادی که در مورد یک موضوع سیاسی اختلافنظر دارند و بحث میکنند، متعلق به چه کسی هست و میانهروترین فرد در میان آنها کیست؟
بله، بهترین سرعت برای رانندگی در اتوبان در هنگامی که شما هم در حال رانندگی در آن هستید، سرعت شماست. کسی که کندتر از شما حرکت کند، مهارت کافی در رانندگی ندارد و کسی که تندتر از شما براند، در بهترین حالت فردی بیملاحظه و بیمسئولیت هست.
میانهروترین طرز تفکر در میان افکار متفاوت و شاید مخالف هم متعلق به شماست. هر کسی کمی متفاوتتر بیاندیشد یا ناآگاه است یا گمراه.
بله، این ما هستیم که مرکز عالم هستیم و هر چیزی بر اساس طرز تفکر و انتخاب و تصمیم ما سنجیده میشود. ما همیشه جایگاهی بالاتر از میانگین داریم و اکثریت پایینتر از ما هستند. البته همه این قضاوتها به شرطی درست خواهند بود که همه از دید شما به موضوع نگاه کنند.
مشکل زمانی پیش میآید که همه مثل هم فکر کنند و اینطور در مورد افکار و جایگاه خودشان قضاوت کنند و هیچ کسی نباشد که خود را در جایگاهی پایینتر ببیند.
توجه نکردن به وجود چنین تفاوت دیدگاهی، باعث یکسونگریها و اختلافات متعدد خواهد شد. در حالی که اگر بدانیم دچار چنین سوگیری بزرگی در قضاوتها و طرز نگاهمان به دنیا هستیم، میتوانیم با تعدیل آگاهانه یکسونگریهای اینچنینی تا حد زیادی قضاوتها و تصمیمات خودمان را تعدیل کنیم.
پس شاید آن کسی که نگاه و طرز فکری افراطی به مسائل یا موضوعات دارد، کسی که رفتاری نه چندان منطقی و عقلانی از خود نشان میدهد، ما باشیم نه کسی که متفاوت از ماست.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
وقتی استدلال منطقی در مقابل هنجارسازی اجتماعی رنگ میبازد
عالی بود…
ممنونم ازت محمدجان.