اعتماد به نفس مشخصه‌ای است که از نظر بسیاری از افراد هر چه بیشتر بودن آن یک مزیت بزرگ و کمتر بودن آن یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. اما خیلی از اوقات در موقعیت‌های مختلف معمولاً نسبت به این موضوع بی‌توجه هستیم که در عمل اعتماد به نفس دو نوع است که برخورداری هر چه بیشتر از نوع اول آن یک امتیاز به حساب می‌آید و داشتن نوع دوم، یک نقطه ضعف محسوب می‌شود. اولی اعتماد به نفس اجتماعی هست و دومی اعتماد به نفس دانشی.
کسی که اعتماد به نفس اجتماعی بالایی دارد، به نوعی از هوش هیجانی بالایی هم برخوردار هست، در اجتماع پرجذبه، پرهیجان و بسیار مسلط ظاهر می‌شود. در نقطه مقابل، داشتن اعتماد به نفس دانشی بالا باعث می‌شود که فرد با اطمینان و یقین بیش از حدی صحبت کرده و در زمینه‌های مختلف اظهارنظر کند.
به عبارت دیگر کسی که اعتماد به نفس دانشی بالایی داشته باشد، در اظهارات خود هر چه بیشتر از واژگانی همچون «مطمئنم»، «بی‌شک»، «قطعاً»، «حتماً»، «یقیناً» و «صددرصد» استفاده می‌کند. در حالی که اعتماد به نفس اجتماعی بالا باعث بالا رفتن جایگاه فرد در ذهن دیگران خواهد شد و ارزش بالایی برای او قائل خواهند بود. در مقابل اعتماد به نفس بالای دانشی، تأثیری معکوس خواهد گذاشت و باعث خواهد شد که سخنان و اظهارات فرد از اعتبار چندانی نزد دیگران برخوردار نباشد.
در واقع کسی که اعتماد به نفس دانشی پایینی داشته باشد، از تفکر نقادانه قوی‌تری برخودار بوده و در سخنان خود هر چه بیشتر از عبارات و جملات غیرقطعی و شکاکانه همچون «فکر می‌کنم…»، «اگر اشتباه نکنم…»، «از نظر من…»، «احتمالاً…»، «در حال حاضر…»، «بر اساس اطلاعاتی که من دارم…» و «بر اساس آنچه شنیده‌ام…» استفاده می‌کند.
از این رو بهتر است برای داشتن ارتباطات اجتماعی هر چه بهتر و اثربخش‌تر و داشتن جایگاه اجتماعی درخور، بین این دو نوع اعتماد به نفس تمایز قائل شده و پیوسته آن را مدنظر داشته باشیم.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
بهترین شکل تعریف شخصیت فردی برای داشتن ذهنی باز و انعطاف پذیر