نیاکان صحراگرد و غارنشین ما برای اینکه زنده بمانند، ناچار از این بودند که نگاهی کوتاهمدت به محیط خویش و فرصتهای حاصل از آن داشته باشند. نخستین چیزی که اجداد ما به آن توجه میکردند، چیزی بود که همان لحظه خطرناک به نظر میرسید و ناگزیر از نشان دادن واکنش به آن بودند و اگر تصمیمی جز این میگرفتند به احتمال زیاد جانشان را از دست میدادند.
آنها مجبور بودند بهمحض اینکه اولین فرصت شکار به دست آمد، اقدام کنند. بعد از اینکه شکار انجام شد، همان روز باید گوشت شکارشده را میخوردند و امکان برنامهریزی برای فردا وجود نداشت.
نیاکان ما فرصتی برای شکل دادن یک تصویر کلان از محیط اطراف و رویدادهای دنیای خویش نداشتند و ازاینرو فقط متمرکز بر فرصتهای فوری و اتفاقات کوتاهمدت بودند. به همین خاطر هم تفکر انسانها بهمرور بر اساس همین نگاه کوتاهمدت شکل گرفت و تکامل یافت.
اما مشکل آنجاست که چنین تفکری در یک جامعه کوچک و معمولی همچون یک قبیله بدوی کارایی دارد و به کار انسان امروزی که گرفتار یک دنیای پیچیده با تعاملات چندلایه هست، نمیآید. از طرفی بشر در بند همان احساسات و هیجانات فوری است و به شدت تحت تأثیر همان نگاه کوتاهمدت.
مغز ما طوری طراحی شده که به شکلی فوری به آنچه به نفعش نیست، واکنش نشان دهد و توجه چندانی به خطرات و ریسکهایی که در آینده وجود دارد نکند.
ما هر چه بیشتر به سمت کوتاهمدتنگری و نشان دادن واکنش فوری به اتفاقات اطرافمان پیش میرویم، آن طبیعت بدوی خودمان را بیشتر به کار میگیریم و در نتیجه آن ظرفیت حقیقی انسانی خودمان را بهدرستی به کار نمیگیریم.
برای اینکه هر چه بهتر و بیشتر بتوانیم به این طبیعت والا نزدیک شده و ظرفیت ارزشمند انسانی خودمان را به کار گیریم، لازم است سهم بزرگتری از تعاملات روزانه خود را به افرادی با نگاه بلندمدت اختصاص دهیم.
به نظر میرسد بلندمدت و کوتاهمدتنگری خیلی بیشتر از آن چیزی که ما فکرش را میکنیم، مسری باشند. به همین خاطر آن فردی که چشماندازی دوراندیشانه و بلندمدت دارد، میتواند تأثیر مثبت عمیقی بر افراد پیرامون خویش داشته باشد. بیشک معاشرت با چنین افرادی باعث افزایش آگاهی و شکلگیری ذهنیتی بلندمدتنگرانه در ما خواهد شد و ما را هر چه بیشتر به سمت بهرهگیری از آن توانمندی والای انسانی خودمان سوق خواهد داد.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
دلیل اصلی ناامیدی افراد در میانه مسیر تلاش برای موفقیت