احتمالاً قبلا در مورد اثر ایکیا شنیده باشید. اثری که بر اساس آن ما عاشق آن چیزی میشویم که خودمان آن را ساخته باشیم و هر چقدر که تلاش و کوشش بیشتری برای ساختن آن صرف شده باشد، عشق و علاقهمان هم به همان نسبت افزایش خواهد یافت. این موضوع در مورد نظرات و دیدگاهها هم صدق میکند.
یکی از مخاطبان دن اریلی از او سؤالی در این خصوص پرسیده است.
پرسش
دن عزیز،
من با کارآفرینان زیادی کار میکنم که در مراحل ابتدایی ایدهپردازی و نوآوری هستند و همیشه از دلبستگی شدید (غیرمنطقی) آنها به ایدههایشان تعجب میکنم. این جنس دلبستگیها اغلب منجر به کوری آنها نسبت به واقعیت و به هدر رفتن زمان و پول میشود. ما چرا به این سرعت و به شکلی غیرمنطقی به ایدههایمان وابسته میشویم؟ آیا این به خاطر سپری شدن زمان هست یا اقدامات خاصی که انجام میدهیم (همچون ارائه ایده به دیگران)؟ چطور میتوانیم این مشکل را حل کنیم؟
پاسخ
البته این مشکل مختص کارآفرینان نیست. هر از گاهی هر کدام از ما در جلسه فردی را میبینیم که چیزی تصادفی را که چندان هم هوشمندانه نیست، بر زبان میآورد و بعد از آن اصرار میکند که ما پیشنهاد درخشان او را دنبال کنیم.
چند سال پیش، دنیل موچون، مایک نورتون و من آزمایشاتی را در مورد اثر ایکیا انجام دادیم. هر چقدر که دستورالعملهای ساخت چالشبرانگیزتر و پیچیدهتر میشوند، ما بیشتر عاشق آن چیزی میشویم که ساختهایم. ما حتی نشان دادیم که این اثر نسبتاً سریع اتفاق میافتد. شاید جذابترین و غیرمنطقیترین قسمت تحقیق جایی بود که متوجه شدیم، ما به اشتباه فکر میکنیم افراد دیگر هم در هیجانات ما در اثر آفرینش و ساختن چیزی جدید شریک هستند.
حالا، چه کاری میتوانیم انجام دهیم؟ ما میتوانیم تلاش کنیم محیطی به وجود بیاوریم که در آن مالکیت کمرنگتر باشد و ایدهها کمتر مرتبط به افراد باشند. اما اگر موفق شویم احساس مالکیت را کاهش داده یا حذف کنیم، آیا تعهد و انگیزه را هم کاهش ندادهایم؟ شاید ما باید تلاش کنیم نوعی از وابستگی خاص را افزایش دهیم. ( حالا که کار من تمام شد، عاشق پاسخ خودم هستم و فکر میکنم که این اتفاق بسیار تأملبرانگیز هست.)
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
سؤال از دن اریلی | اعتیاد به چک کردن گوشی تلفن همراه
سؤال از دن اریلی | بهترین روش خرید شادمانی با پول
سؤال از دن اریلی | راهحلی برای جلوگیری از تاخیر در تصمیم گیری