یکی از اختلافنظرهایی که در خصوص نحوه پیگیری و تلاش برای رسیدن به اهداف وجود دارد، سختگیری یا آسانگیری نسبت به خود در هنگام رعایت نکردن قوانین وضع شده برای خویشتن است. همچون کسی که قرار هست لب به شیرینی و شکلات نزند اما از این قانون تخطی میکند. بهترین روش برای برخورد با خود در چنین موقعیتهایی چیست؟ باید در مواجهه با خود سختگیری حداکثری داشته باشیم یا اینکه زیاد به خودمان سخت نگیریم؟ دن اریلی به این پرسش پاسخ داده است.
پرسش
دن عزیز،
من به شکلی جدی در تلاش هستم تا مصرف شیرینی خودم را محدود کنم اما همیشه شکست میخورم. دوستانم میگویند نباید به خودم زیاد سخت بگیرم، اما چون خودم نگران این موضوع هستم که بیش از اندازه در مقابل انتخابهای بدم آسانگیر باشم، پس با همان روش قبلی ادامه میدهم. برای اینکه عملکرد بهتری داشته باشم، کدام روش بهتر است؟ من نسبت به عملکرد خودم باید سختگیری به خرج بدهم یا نه؟
پاسخ
فکر کردن به این موضوع که چطور خودمان را بعد از شکستها بازیابی کنیم، یک بخش مهم از برنامهریزی برای دستیابی به اهداف است. اگر ما بیش از حد نسبت به شکستها و ناکامیهای خودمان آسانگیر باشیم، ممکن است هیچ وقت برای تلاش بیشتر احساس نیاز نکنیم. از سویی دیگر، اگر نسبت به خودمان خیلی سختگیر باشیم، ممکن است اهدافمان را به کلی رها کنیم. این همان موقعیت گُلدیلاکس (Goldilocks situation) است که براساس آن ما بایستی سطح متعادلی از سختگیری و بخشندگی را که درست است، پیدا کنیم.
اخیراً یک مطالعه در این خصوص انجام گرفته است. از افرادی که در یک برنامه کاهش وزن حضور داشتند، در مورد میزان سختگیریشان بعد از یک اشتباه یا کوتاهی گزارشی ارائه شد. محققان متوجه شدند آنهایی که بعد از یک خطای کوچک احساس خیلی خوبی نسبت به خودشان داشتند، تلاش کردند به مسیر اصلی بازگردند. البته کسانی که نسبت به خود احساس بدی داشتند هم همینطور بودند. معلوم شد افرادی که بیشترین تمایل را به درگیری مجدد با اهداف خود داشتند، آنهایی بودند که از حد متعادلی از خودانتقادی و سختگیری برخوردار بودند.
پس شاید حق با دوستان تو باشد و تو نباید زیاد نسبت به خودت سختگیر باشی. اگرچه همزمان، نباید زیاد به خودت آسان بگیری. این دو را با هم مخلوط کن. بعد از یک لغزش، شاید شروع در یک شرایط سختگیرانه و صرف زمانی کوتاه برای فکر کردن به اینکه چه چیزی باعث این غفلت و شکست شد و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد، خوب باشد. بعد از اینکه این احساسات در تو به وجود آمد، خودت را مورد بخشش قرار بده.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
سؤال از دن اریلی | جستجو برای یافتن بهترین رستوران شهر