هر لحظه از شبانه‌روز، ما انسان‌ها در حال انجام فعالیتی هستیم. فعالیت‌هایی که همراه با میزان مشخصی از لذت یا درد و با هدفی خاص یا بدون هدف انجام می‌شوند و همین میزان احساس لذت، هدفمندی، درد و بی‌معنایی لحظات ما را می‌سازند. هر چه احساسات مثبت ما در طول زمان بیشتر باشد، شادمانی‌مان هم بیشتر خواهد بود.
اما فکر کردن به موضوع ایجاد تعادل میان هدف و لذت کاری است دشوار. برای مثال به برنامه‌هایی که در تلویزیون تماشا می‌کنید، بیندیشید. یا به کتاب‌هایی که می‌خوانید فکر کنید. شما ترجیح می‌دهید برنامه‌هایی سرشار از لذت ببینید یا برنامه‌هایی که هدفی مشخص در تماشای آن‌ها وجود دارد. یا دوست دارید کتاب‌هایی بخوانید که برایتان لذت لحظه‌ای به همراه داشته باشند یا با هدفی خاص مطالعه شوند؟
هرکدام از ما می‌توانیم سبد فعالیت‌های روزانه خودمان را به‌صورت جزءبه‌جزء مورد ارزیابی قرار دهیم و موقعیت آن را در نمودار هدف و لذت مشخص کنیم.
افرادی که اکثر فعالیت‌های آن‌ها به کسب لذت گرایش دارد، ماشین لذت هستند و افرادی که اکثر فعالیت‌هایشان بیشتر از روی هدفمندی انجام می‌شود، ماشین هدف هستند.
اما مسئله اصلی این است که افراد زمانی بیشترین شادمانی را تجربه خواهند کرد که به یک تعادل میان لذت و هدف که برای آن‌ها بهترین است دست یابند. این تناسب و تعادل برای همه یکسان نیست؛ یعنی آن فعالیت‌هایی که برای من حالت تعادلی دارند، امکان دارد برای شما متناسب و متعادل نباشند.
از طرفی فعالیتی که انجام آن برای من از روی لذت است، امکان دارد برای فردی دیگر فعالیتی هدفمند و برای رسیدن به هدفی مشخص باشد. به همین دلیل هرکدام از ما ترکیبات مختلفی از لذت و هدف را در مقاطع و لحظات مختلف زندگی نیاز داریم.
بنابراین اگر احساس می‌کنید در زندگی‌تان سهم فعالیت‌های لذت‌بخش زیاد است، نیاز دارید که فعالیت‌هایی هدفمند به سبد فعالیتی خودتان بیفزایید؛ اما اگر احساس می‌کنید اکثر فعالیت‌های شما هدفمند و به خاطر رسیدن به هدفی مشخص هستند، بهتر است سهم فعالیت‌های لذت‌بخش را افزایش دهید.
به‌عنوان مثال وقتی فردی در رستوران نشسته و یک پیتزا و یک لیوان از نوشیدنی موردعلاقه‌اش در مقابلش قرار گرفته، شاید انتخاب اولش پیتزا باشد ولی تکه اول پیتزا که خورده شد، در تکه‌های بعدی لذت خوردن پیتزا به مرور کاهش می‌یابد تا جایی که شاید خوردن نوشیدنی، لذت بیشتری از خوردن تکه چهارم پیتزا به همراه داشته باشد.
به همین شکل تنوع و متعادل‌سازی فعالیت‌های روزانه هم تأثیری چشمگیر بر میزان شادمانی و رضایت افراد از زندگی روزانه‌شان دارد.
طبق آزمایشی که پاول دولان و همکارانش انجام داده‌اند و بررسی‌های صورت گرفته، انسان‌ها به‌صورت ناخودآگاه به فعالیت‌های لذت‌بخش بیشتر از فعالیت‌های هدفمند گرایش دارند. به همین دلیل لازم هست توجه و دقت بیشتری در انتخاب فعالیت‌هایمان به خرج دهیم تا از این طریق میزان شادمانی‌مان در زندگی افزایش یابد.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
طراحی شادمانی | کتابی از پاول دولان
