پرسه‌زنی‌های ذهنی خواه در مورد مسائل مالی باشند خواه در خصوص دیگر مسائل و مشکلات زندگی، همیشه با ما هستند و حداقل یک‌سوم از زمان‌های روزانه ما را به خود اختصاص می‌دهند. منظور از پرسه زدن ذهن، حضور ذهن در جایی دیگر و مرور اتفاقات و اطلاعاتی غیر از آن چیزی است که ما در حال حاضر مشغول به آن هستیم که به شکلی ناخواسته و ناخودآگاه صورت می‌گیرد.
با توجه به نتایج مطالعات صورت گرفته به نظر می‌رسد ذهن ما از نظر ژنتیکی و به صورت ذاتی برای پرسه‌زنی‌های روزانه طراحی شده است؛ اما همان‌طور که طراحی ابتدایی ذهن انسان برای زیاد خوردن، نمی‌تواند دلیلی قانع‌کننده برای پرخوری محسوب شود و به معنای مطلوب بودن این کار نیست، طراحی اولیه ذهن برای پرسه‌زنی هم نشان از مطلوبیت این کار برای انسان‌ها نیست. به همین دلیل ما باید تلاش کنیم، به شکلی مطلوب و مناسب از این قابلیت ذهنی استفاده کنیم.
پرسه‌زنی‌های ذهنی در موقعیت‌های مختلف انجام می‌گیرد و بسته به شرایطی که ذهن برای پرسه‌زنی انتخاب می‌کند، ممکن است ما حال بهتر یا بدتری را نسبت به شرایط حال حاضر تجربه کنیم. برای مثال درصورتی‌که ذهن در جایی بدتر از حال حاضرمان مشغول پرسه‌زنی شود، در این صورت ما شادمانی به‌مراتب کمتری نصیبمان خواهد شد.
پرسه‌زنی‌های ذهنی اگر بیش‌ازحد صورت گیرد و ذهن پیوسته درگیر موضوعات خاصی باشد، می‌تواند در تصمیمات و تشخیص‌های ذهنی ما تأثیرگذار باشد. در مطالعه‌ای که در بین بیش از هزار نفر از آمریکاییان انجام گرفت، ابتدا اطلاعات لازم در مورد وضعیت سلامتی آنان جمع‌آوری شد. در مرحله بعدی و در نوبت‌های مختلف از آنان خواسته شد در مورد مشکلات سلامتی‌شان فکر کنند و در نهایت از آنان پرسیده شد که حاضرند چند سال از عمرشان کم شود تا مشکلات سلامتی‌شان رفع گردد.
در نتایج به‌دست‌آمده مشخص شد تعداد سال‌هایی که شرکت‌کنندگان تمایل داشتند تا از عمرشان کم شود تا مشکلات سلامتی‌شان از بین برود، متناسب بود با میزان تکرار و شدت افکاری که در مورد سلامتی و مشکلات آن داشتند؛ یعنی افکار افراد بیشتر از این که متأثر از مشکلات حقیقی سلامتی‌شان باشد، تحت تأثیر افکار و پرسه‌های ذهنی‌شان بود.
بیشتر اوقات حال ناخوش و عدم رضایت از زندگی ما ناشی از همین پرسه‌زنی‌های بی‌مورد و سیر کردن در اتفاقات گذشته و یا اتفاقات محتمل آینده هست تا شرایط حقیقی حال حاضر. ازاین‌رو اکثر اوقات دلیل قانع‌کننده‌ای برای نداشتن حال خوب در حال حاضر نداریم و درصورتی‌که از خودمان دلیل حال ناخوشمان را بپرسیم، با توجه به نداشتن دلیلی برای این کار، می‌توانیم تأثیر مثبتی بر افزایش میزان شادمانی خودمان داشته باشیم.
روش دیگری که برای غلبه بر پرسه‌زنی‌های بی‌مورد و آزاردهنده ذهنی پیشنهاد می‌شود، انجام کارهای جدید و تجارب نو هست. کارهایی متفاوت از کارهای روتین روزانه. ازآنجایی‌که این دست از امور نیاز به توجه و دقت بیشتری دارند، مانع از غالب شدن بیش‌ازحد افکار مزاحم بر ذهن ما خواهند شد. علاوه بر این تجارب جدید مزایای دیگری هم دارند و در مجموع باعث افزایش میزان شادمانی در زندگی ما می‌شوند.
با توجه به موارد اشاره‌شده به نظر می‌رسد مدیریت افکار مزاحم و پرسه‌زنی‌های ذهنی می‌تواند تأثیر بسزایی بر افزایش میزان شادمانی و رضایت ما از زندگی داشته باشد. ازاین‌رو با پرسیدن پرسش‌هایی از خودمان در خصوص علت نداشتن حال خوب و همچنین انجام کارهای جدید می‌توانیم میزان هوشیاری و تمرکز خودمان را بر لحظات حال افزایش داده و از این طریق مدیریت بهتری بر افکار مزاحم و پرسه‌زنی‌های گاه‌وبیگاه ذهنی داشته باشیم.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
طراحی شادمانی | کتابی از پاول دولان
