ما انسان‌ها، ذاتاً علاقه‌مند به مقایس هستیم. مقایسه هم اصولاً بدون ارزیابی و سنجش عددی امکان‌پذیر نخواهد بود. پس ما اول از همه تلاش می‌کنیم هر آن چیزی را که دوست داریم با بقیه مقایسه‌اش کنیم، اندازه بگیریم و کمیتی به آن نسبت دهیم. اما اگر نتوانیم این سنجش و ارزیابی را به شکلی مستقیم و معتبر انجام دهیم، به متغیرهای جایگزین متوسل می‌شویم و تلاش می‌کنیم تا جایی که امکان دارد، یک معیاری برای مقایسه داشته باشیم. از طرفی این متغیرهای جایگزین انتخاب شده همیشه معتبر و اصولی نیستند. همچون سنجش کیفیت کار مشاوران بر اساس تعداد ساعات کار آنها.
دن اریلی به سؤالی در این خصوص پاسخ داده است.
پرسش
دن عزیز،
دوست من اخیراً در یک شرکت مشاور مشغول به کار شده است. ما هر دو در مورد ساعات کاری طولانی وحشتناک چیزهایی شنیده‌ایم، اما آنچه ما را شگفت‌زده کرد این بود که مردم چقدر برای کمیت ساعات کاری خود حتی وقتی این میزان به ۱۶ ساعت در روز می‌رسد، اهمیت می‌دهند و ارزش بالایی قائل هستند. در این زمانه که مردم ناگزیر از داشتن علایق متنوع هستند تا هویتی برای خودشان بسازند، چرا مشاوران اینقدر اصرار دارند که سبک زندگی خسته‌کننده خودشان را همه جا فریاد بزنند؟
پاسخ
این نوع رفتار شاید عجیب به نظر برسد، اما چند دلیل برای آن می‌توان برشمرد. اول اینکه، من گمان می‌کنم در دنیای مشاوره، تخمین اینکه یک شخص خاص چقدر خوب کار می‌کند، کار سختی باشد. اگر تو در چنین جایی کار کنی، دوست داری که مدیرانت بدانند کارهایت را چقدر خوب انجام می‌دهی – اما اگر آنها نتوانند بطور مستقیم کیفیت کار تو را ببینند و بسنجند، چه اقدامی می‌توانی انجام دهی؟ ساعات زیاد کاری و گفتن آن به دیگران شاید بهترین روش برای ایجاد این حس در کارفرمای تو باشد که تو تعهد زیادی به کارت داری—که احتمالاً با کیفیت کار تو اشتباه گرفته شود.
این یک گرایش عمومی هست. هر زمان که ما نتوانیم آن چیز مورد علاقه خودمان را مورد ارزیابی قرار دهیم، معمولاً چیز آسانتری برای ارزیابی پیدا می‌کنیم و بر اساس آن نتیجه‌گیری می‌کنیم. من اغلب می‌شنوم که مردم برای مثال در مورد تمیزی سرویس بهداشتی هواپیما شکایت می‌کنند. واقعیت این هست که تمیزی سرویس بهداشتی چندان اهمیتی برای ما ندارد—آنچه ما باید نگرانش باشیم، عملکرد موتورهای هواپیما هستند. اما ارزیابی عملکرد موتورها کار سختی هست، پس ما بر سرویس‌های بهداشتی تمرکز می‌کنیم. شاید مردم استدلال کنند که اگر شرکت هواپیمایی حواسش به سرویس بهداشتی باشد، احتمالاً به همان اندازه حواسش به موتورها هم هست.
احتمال دیگر: دوست تو می‌تواند با استفاده از ساعات کاری طولانی در برخی رقابت‌ها با همکارانش، برتری امتیازی خود را حفظ کند. شاید این رقابت چندان هوشمندانه نباشد، اما مردم انگیزه خیلی بالایی برای کسب پیروزی در هر جنبه‌ای از زندگی دارند—کافی است به تعدادِ زیادِ مسابقات و رقابت‌های مسخره در تلویزیون نگاه کنی. از این منظر، شاید این بدترین نوع رقابتی نباشد که دوستت علاقه به شرکت در آن دارد.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت در ادامه نوشتارهای زیر را بخوانید:
سؤال از دن اریلی | زیان گریزی و راه‌حل تغییر دیدگاه
سؤال از دن اریلی | بهترین روش خرید شادمانی با پول
سؤال از دن اریلی | نکته‌ای مهم در مورد رشد و پیشرفت در محل کار