خیلی از افراد چنان به ظاهر و طرز پوشش خود حساس هستند و در مورد آن وسواس به خرج می‌دهند که انگار دیگران هیچ دغدغه‌ای جز ظاهر و طرز پوشش آنان ندارند. در حالی که آنقدری که ما فکر می‌کنیم ظاهرمان برای دیگران اهمیتی ندارد و بقیه چندان توجهی به مدل موهایمان یا آنچه پوشیده‌ایم، نمی‌کنند.
یکی از مخاطبان دن اریلی از او در مورد مشکلی که در این خصوص گریبانگیرش شده، پرسیده است.
پرسش
دن عزیز،
به عنوان راهکاری برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و با هدف پس‌انداز پول، از هم‌خانه‌ای‌ام خواستم که موهایم را کوتاه کند. اما نتیجه چندان خوب نبود و حالا من اصلاً دوست ندارم با این مدل مو بیرون بروم. در کنار انتظار برای بلند شدن موهایم، چه کار دیگری می‌توانم انجام دهم تا کمتر خجالت بکشم؟
پاسخ
شاید تو فکر می‌کنی مدل موهایت آنقدر بد هست که توجه همه را به خودش جلب کند، اما واقعیت این است که ما خیلی بیشتر از آنچه دیگران به ما توجه می‌کنند، به خودمان توجه می‌کنیم. این همان اثر کانون توجه (the spotlight effect) هست که بر اساس آن ما احساس می‌کنیم یک پروژکتور پیوسته در حال تابیدن بر ماست تا توجه همگان را به ما جلب و عیب و ایرادهایمان را آشکارتر کند.
Thomas Golivich و همکارانش اثر کانون توجه را در سال ۲۰۰۰ مورد مطالعه قرار دادند. آنها از دانشجویان دانشگاه خواستند تا با تیشرت‌های عجیب و غریب و البته خجالت‌آور به یک مهمانی بروند. دانشجویانی که این کار را انجام داده بودند، فکر می‌کردند در مهمانی بقیه به آنها خواهند خندید. اما بعداً وقتی از افراد حاضر در مهمانی در مورد این تیشرت‌ها پرسیدند، معلوم شد تقریبا هیچ کس به آن تیشرت‌ها توجهی نکرده و متوجه موضوع نشده است.
پس زیاد نگران این موضوع نباش که همه به موهایت خیره خواهند شد. بعد از چند روز خودت هم این موضوع را فراموش خواهی کرد.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | اقتصاد رفتاری For Dummies نوشته موریس آلتمن