نقابی را برای مدت زمانی بهاندازه کافی طولانی بر چهره داشته باشید تا بخشی از چهره شما شود. نقشی را برای مدت زمانی بهاندازه کافی طولانی بازی کنید تا تبدیل به آن کاراکتر شوید. برای مدت زمانی بهاندازه کافی طولانی تظاهر به چیزی کنید و در نهایت تبدیل به آن شوید. همه این کارها شدنی هستند به شرطی که (بهاندازه کافی!) دروغ بگویید هم به خودتان و هم به دیگران.
اما هزینه این دستاوردها چیست؟ آیا آنچه به دست میآورید بهاندازه هزینههایی که میکنید ارزشمند هستند؟
به قول ناوال راویکانت: قبل از اینکه بخواهید به کسی دروغ بگویید اول باید به خودتان دروغ بگویید.
و این اولین هزینهی پرداختی برای گفتن دروغ است و بعد از آن بایستی همیشه حواسمان به دروغی که گفتهایم باشد. یعنی قبل از هر کسی باید خودمان دروغمان را باور کنیم تا بهخوبی نقش خود را بازی کنیم و حواسمان باشد که برخلاف آنچه گفتهایم عمل نکنیم.
تا کی باید این را در ذهن داشته باشیم؟ تا زمانی که به دروغمان اعتراف کنیم، یا اینکه به روش دیگری معلوم شود که دروغ گفتهایم یا آن دروغ بلااثر شود؛ وگرنه قرار است این فشار متناسب با تأثیری که دروغ بر زندگیمان دارد، بر ذهن ما حاکم باشد.
ترس؛ علاوه بر فشاری که بر ذهن هست باید به تحمل ترس از برملا شدن دروغی که گفتهایم هم عادت کنیم.
شک؛ شکی که ناشی از عدم اطمینانمان در باور و پذیرفته شدن دروغ توسط دیگران هست. تا کی باید صبر کرد تا مطمئن شد که دروغ توسط دیگران بهعنوان حقیقت پذیرفته شده است؟
مدیریت شخصیتها؛ همواره باید تلاش کنیم تا مدیریتی درست بر شخصیتهای مختلف ساختگی در ذهن خود داشته باشیم. شخصیتهایی که هر کدام با دروغی در پس ذهن ما ساخته شدهاند و باید بر اساس موقعیتی که در آن قرار میگیریم، متناسب با آن موقعیت مناسبترین شخصیت را در سیستم ذهنی خودمان بالا بیاوریم، بر اساس آن رفتار کنیم، سخن بگوییم و موضع بگیریم.
هر شخصیتی که ساخته شده، نقاط ضعف، قوت، ترسها و باورهای متفاوتی از دیگر شخصیت ساخته شده در ذهن دارد و بسته به موقعیت و زمانی که با هرکدام از شخصیتها سپری میکنیم، یکی از آنها تبدیل به شخصیت غالب ما میشود که شاید چندان مبتنی بر واقعیت نباشد.
همه این اختیار را دارند که دروغ بگویند، هرچقدر که خواستند و برایشان ایدئال بود. اما آنچه مهم است اینکه قبل از هر کاری از ایدئال و مفید بودن دروغ باید اطمینان حاصل کرد.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | فیل درون مغز اثر کوین سیملر و رابین هنسن
سه دسته رقابتی که در میان انسانها شکل گرفته و همچنان ادامه دارد