بسیاری از افراد با وجود اینکه از شانس بسیار پایین نزدیک به غیرممکن خود در برنده شدن در بخت آزمایی ها و قرعه کشی ها آگاه هستند، اما همچنان رغبت بسیاری به پرداخت هزینه هر چند اندک و شرکت در آنها از خود نشان میدهند. در صورتی که اگر انسانها میخواستند در خصوص چنین موضوعاتی برخوردی منطقی و عقلانی داشته باشند، کسب و کارهای اینچنینی اصولاً نبایستی زیاد دوام میآوردند. دلیل تمایل افراد به چنین هزینه کردنهایی چیست؟ دن اریلی در پاسخ به یکی از مخاطبان خود این موضوع را شرح داده است.
پرسش
دن عزیز،
من هر هفته حتی با وجود اینکه میدانم شانس برنده شدن در آن بسیار کوچک هست، در مسابقه بخت آزمایی شرکت میکنم. چرا بسیاری از ما بر انجام چنین کاری اصرار داریم؟
پاسخ
یکی از دلایلی که بخت آزمایی اینقدر طرفدار دارد، این است که شکل جذابی از عدم قطعیت را به همراه دارد. در حالت عادی، عدم قطعیت برای ما دوستداشتنی نیست: کی قرار است پاندمی تمام شود و ندانستن اینکه اصلاً تمام میشود یا نه، یا اینکه آیا برای طوفان در زمستان آماده شویم یا نه، یا اینکه در مورد تغییرات آب و هوایی چه کاری باید انجام دهیم، میتواند باعث ایجاد احساس درماندگی و کاهش انگیزه برای اقدام در ما شود. اما عدم اطمینان در مورد پاداشهای با احتمال کم میتواند باعث سختکوشتر شدن ما شود.
در یک آزمایش، از شرکتکنندگان خواسته شد که شش فنجان آب را در دو دقیقه بخورند. این کار آسان نیست. به نیمی از شرکتکنندگان گفته شد که اگر بتوانند به هدف تعیینشده دست یابند یک جایزه مشخص داده خواهد شد (۲ دلار)، در حالی که به نیم دیگر گفته شد که اگر موفق شوند به این هدف برسند، جایزه یک یا دو دلاری دریافت خواهند کرد که با مبلغ قطعی آن بعد از پایان مسابقه با پرتاب سکه معلوم خواهد شد.
تعداد بیشتری از شرکتکنندگان گروه دوم نسبت به شرکتکنندگان گروه اول هر شش فنجان آب را خوردند. این آزمایش نشانگر انگیزهبخشتر بودن پاداش متغیر هست.
ممکن است در مسابقه بخت آزمایی هم اتفاق مشابهی رخ داده باشد. ما برای عدم قطعیت برنده شدن که کنجکاوی و هیجانات ما را تحریک میکند، ارزش بالایی قائل هستیم. ما همچنین از مشاهده رفع عدم قطعیت، پاداش روانی دریافت میکنیم، حتی اگر به خاطر برنده نشدن بلیطمان ناامید شویم.
با این وجود و علیرغم این سود جزئی که از شرکت در بخت آزمایی نصیب تو میشود، توصیه میکنم راههای دیگری برای بهتر کردن حال خودت پیدا کنی.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
سؤال از دن اریلی | شروع از میانه راه