مغالطات مختلفی وجود دارند که امکان دارد در موقعیت‌های مختلف دچار آن‌ها شویم؛ اما شاید آرزو اندیشی یکی از پرتکرارترین و آشناترین مغالطات روزمره ما باشد. این مغالطه زمانی روی می‌دهد که ما اجازه دهیم امیدها و آرزوهایمان روی قضاوت‌ها و باورهای ما تأثیر بگذارند. بر اساس مغالطه آرزو اندیشی ادعایی درست است چون ما دوست داریم که آن ادعا درست باشد.
فرد سیگاری که منکر آسیب‌ها و مضرات کشیدن سیگار است و مدعی‌ست که تاکنون هیچ تحقیق و مطالعه علمی نتوانسته به‌درستی وجود چنین تبعاتی در اثر کشیدن سیگار را اثبات کند، دچار مغالطه آرزو اندیشی شده.
پدر و مادری که هر رفتار نادرست و بی‌ادبانه فرزندان خویش را شیرین‌کاری و حرکتی بامزه توصیف می‌کنند ولی در مقابل کوچک‌ترین خطای دیگر کودکان، به‌گونه‌ای سخت‌گیرانه برخورد می‌کنند، دچار مغالطه آرزو اندیشی شده‌اند.
اینکه مردمان کشوری فکر کنند نسبت به مردمان دیگر کشورها، برتری‌های ذاتی خاصی دارند و از آنان بهتر، باهوش‌تر یا نجیب‌تر هستند، در واقع دچار نوعی آرزو اندیشی شده‌اند.
اگر ما شدیداً خواستار موفقیت یک پروژه باشیم، کوچک‌ترین شواهد موفقیت آن پروژه را چنان بزرگنمایی می‌کنیم که عیب و نقص‌های آن به‌سختی به چشم بیایند. از طرفی اگر خواهان شکست پروژه‌ای باشیم، در مورد نقایص و مشکلات آن‌چنان بزرگنمایی می‌کنیم که هیچ عملکرد مثبت و خوبی در آن پروژه به چشم نیاید.
کافی است از کسی خوشمان نیاید یا دوستش نداشته باشیم، در این صورت اعمال و رفتارهای او چنان خودخواهانه و تصمیماتش چنان نادرست به نظرمان خواهند رسید که هیچ نکته مثبتی در حرکات و سکنات او نتوان یافت.
این مغالطه نشانگر این موضع هست که احتمال دارد خیلی از اوقات حتی مشاهدات ما هم چندان برای دیگران قابل‌اتکا و استناد نباشد. همان‌طور که مغز این توانایی را دارد که حافظه ما را دست‌کاری کند، با توجه به تمایلات، امیدها، خواسته‌ها و مخالفت‌ها، می‌تواند حاصل مشاهدات ما را هم دست‌کاری کرده و ما را ازنظر منطقی گمراه کند.
گاهی اوقات انسان آن‌قدری که فکر می‌کند منطقی عمل نمی‌کند و احتمال دارد صرفاً به خاطر خوشایند بودن ادعایی آن را بپذیرد و یا به دلیل ناخوشایند بودن موضعی، آن را به‌کلی رد کند. همچون کسانی که هر وقت با دشواری و مشقتی در زندگی مواجه می‌شوند، به‌شدت به دنیای پس از مرگ و خدای خود اعتقاد پیدا می‌کنند و وقتی هم که در لذت و خوشی بیش‌ازحد غرق می‌شوند، مدام در وجود خدا و دنیای پس از مرگ تشکیک می‌کنند.
البته کسانی هم هستند که با تکیه بر این مغالطه برای خودشان کسب‌وکاری راه انداخته‌اند و صرفاً با شعار «شما آن چیزی هستید که می‌خواهید باشید» افراد بسیاری را مشغول کرده و مبالغ کلانی را به جیب می‌زنند. در واقع شعار تفکر مثبت صرفاً حاصل مغالطه آرزو اندیشی است.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
رتوریک یا بلاغت | ابزاری برای تأثیرگذاری احساسی و هیجانی