۴ سوگیری شناختی متداول و راهکارهایی برای مواجهه با آنها
ما در مواجهه با مسائل و موضوعات مختلف در زندگی، آنطور که از یک تفکر منطقی انتظار میرود، چندان خنثی و بیطرف نیستیم و سوگیریهای متعددی داریم که ناشی از تکامل مغز انسانی ما در گذر هزاران سال است. قبلا در یادداشتی با عنوان «چرا بهتر است خطاهای شناختی و…
بیشتر بخوانید »سوگیری بدبینی و تفاوتی که با سوگیری تردید دارد
سوگیری بدبینی همانطور که از عنوانش هم میتوان متوجه شد، یک سوگیری شناختی هست که بر اساس آن فرد احتمال اتفاقات منفی و ناخوشایند را خیلی بیشتر از احتمال اتفاقات مثبت تخمین میزند. این سوگیری شناختی در واقع در مقابل سوگیری خوشبینی قرار دارد که بر اساس آن خطرات فردی…
بیشتر بخوانید »آنچه من می دانم همه آن چیزی است که وجود دارد
این شعار سیستم یک مغز ماست. سیستمی که هر چه اطلاعاتش در مورد یک اتفاق یا یک موضوع مشخص کمتر باشد، بیشتر از آن استقبال خواهد کرد و برایش مطلوبیت بیشتری خواهد داشت. چون با اطلاعات کمتر میتواند داستان بهتر و منسجمتری بسازد و متحمل زحمت چندانی نشود. هر جایی…
بیشتر بخوانید »پارادوکس اینترنت و اطلاعات قابل اعتماد
امروزه به لطف گسترش دسترسی به اینترنت و رسانهها و شبکههای اجتماعی مختلف، دسترسی به اطلاعات هم بیش از هر زمان دیگری سهل و آسان گشته است. به طوری که با چند کلیک ساده میتوان در مورد جزئیترین اتفاقات در آن سوی کره زمین اطلاعات کسب کرد. اما آیا چنین…
بیشتر بخوانید »چرا گرفتار تفکر توطئه میشویم؟
هر کدام از ما کم و بیش گرفتار تفکر توطئه هستیم و یک نظریهپرداز توطئه در درون خودمان داریم. البته که داشتن تفکر توطئه به کلی بد و ناپسند نیست بلکه دارا بودن مقدار معقولی از آن میتواند در زندگی و برای تشخیص برخی الگوهای مضر برای خودمان مفید باشد…
بیشتر بخوانید »۵ مشخصه مهم شبه علم
قبلا در مورد شبه علم نوشتم و به این موضوع اشاره کردم که شبه علم علمی هست چنان پرخطا و بیکیفیت که نمیتوان با تکیه بر اصول و روشهای علمی در مقام دفاع از آن برآمد و بر نتایج آن اتکا کرد. اما چه مشخصههایی باعث میشوند که شبه علم…
بیشتر بخوانید »یک ورزش ذهنی برای تقویت مهارت تفکر همه جانبه
قبلاً تعداد عصبانیتهایی که در طول روز تجربه میکردم خیلی بیشتر از آن چیزی بود که امروز تجربه میکنم. هر رفتاری که از دیگران میدیدم و به نظر خودم غیرمنطقی و غیرعقلانی میآمد، باعث میشد خشم و عصبانیت تمام وجودم را فرابگیرد. چرا که به نظرم یک انسان عاقل نباید…
بیشتر بخوانید »سوگیری به باور و تصدیق، مانعی بر سر راه تفکر نقادانه
کافی است عبارتی بیمعنی یا مبهم برایتان خوانده شود، مثلاً: «ماهی کوچک تمام کتاب را خورد.» تا سیستم یک مغزی به شکلی خودکار وارد عمل شده و در تلاش برای سر هم کردن بهترین تفسیر ممکن از وضعیت موجود، گزاره دریافتی را به نحوی باورپذیر تصدیق کند و دلایلی برای…
بیشتر بخوانید »شبه علم چیست؟
بیشک صرف داشتن ادعا مبنی بر اینکه باورها، نظرات یا دیدگاههای کسی یا گروهی مبتنی بر علم هست، دلیل بر علمی بودن آن باورها، نظرات یا دیدگاهها نیست. از طرفی صرف داشتن ادعای غیرعلمی بودن باورها، نظرات یا دیدگاههای فرد یا گروهی، نمیتواند دلیل بر غیرعلمی بودن آنها باشد. در…
بیشتر بخوانید »سیستمی برای پرش به نتیجه نهایی
به نظر میرسد نقش اول در بازی عجله برای رسیدن به نتیجه نهایی را سیستم یک مغز ما بازی کند. به این معنا که با وجود مبهم بودن اطلاعات دریافتی بسته به شرایط حال حاضر و تجارب موجود، سیستم یک بلافاصله و با شتابی باورنکردنی یک برداشت و نتیجه نهایی…
بیشتر بخوانید »