هدف اول زندگی بیشک شادمانی و کسب رضایت هست و این شادمانی و رضایت جز با دریافت پاداش به دست نخواهد آمد. حال، این پاداش میتواند رسیدن به هدفی خاص، گرفتن جایزهای ارزشمند، دریافت تشویق از طرف دیگران، رسیدن به جایگاه اجتماعی بالاتر، دریافت احترام از سایرین، خوردن غذایی خوشمزه و یا هر دستاورد دیگری باشد. اما اگر در انتظار رسیدن به یک شادمانی پایدار از طریق دریافت چنین پاداش هایی باشید، بی شک ناامید خواهید شد.
تمام شادیهای ناشی از این پاداشها به دلیل ترشح یکی از هورمونهای مغزی که میتواند دوپامین، سروتونین یا اوکسی توسین باشد، اتفاق بیافتند. اما موضوع این است که مغز با آن مقداری که با دریافت یک پاداش غافلگیر میشود و هورمون خاصی را ترشح میکند، در دفعات بعدی به اندازه آن بار اول غافلگیر نخواهد شد. چون ترشح هورمون رفته رفته کاهش یافته و میزان شادی و سرخوشی حاصل از آن نیز کم و کمتر خواهد شد.
شما حتی اگر روزی موفق شوید قاره جدیدی کشف کنید، نه تنها شادمانی حاصل از این کشف چندان دوامی نخواهد داشت بلکه کشف قاره بعدی هم مثل کشف قاره اول خوشحالتان نخواهد کرد و ناچار از این هستید که در تلاش بعدیتان قاره بزرگتر و عجیبتری کشف کنید تا شاید آن میزان شادی اولیه ناشی از کشف قاره اول به دست آید.
این مکانیزم ناشی از روند تکامل انسان در گذر قرنهاست و باعث میشود افراد هر بار تلاشهای بیشتری برای بقای خود و کسب دستاوردهای بزرگتر و دستیابی به پیشرفتهای چشمگیرتر از خود نشان دهند.
مغز ما پیوسته در حال مقایسه تجربیات جدید با تجربیات مشابه قبلی خویش است و هر چه که تشابه بیشتری وجود داشته باشد، به همان اندازه شادمانی کمتر خواهد بود و هر چه که تجربیات جدید، چشمگیرتر و بزرگتر باشند، شادی ناشی از آنها هم قابل توجهتر خواهد بود.
همه این اتفاقات نشان از این دارند که انتظارات ما از زندگی و خودمان پیوسته در حال بزرگتر و چشمگیرتر شدن هستند و این باعث میشود که روز به روز، اهداف بزرگتر و شاید غیرقابل دستیابیتری برای خودمان برگزینیم.
در این میان بیشترین لذت و شادی نصیب کودکان میشود. چون هر تجربهای که دارند و هر پاداشی که دریافت میکنند، جزو نابترین تجربیات و بزرگترین پاداشهای طول زندگیشان محسوب میشود و پیوسته در حال مشاهده ترینهای زندگیشان هستند و شادیهای حاصل از چنین پاداشهایی به تعداد بیشتری برایشان تکرار میشوند.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
کورتکس بزرگتر، انتظارات متنوعتر و در نتیجه دردهای بیشتر