طراحی شادمانی | ناهماهنگی شناختی و تغییر نگرش‌هایی که اتفاق می‌افتند

4 دیدگاه

1. جالب بود.
   سوالم اینه که به نظر میاد این موضوع که «افراد به جای تغییر رفتار میرن سرغ تغییر نگرش» طبیعیه.
   چون تا وقتی تغییر نگرش رخ نده که فرد رفتارش رو تغییر نمیده.
   مثلا اگر برای یه نفر، تحمل فرد بخصوصی در محله سخته و باعث خرد شدن اعصابش میشه. ولی چاره ای نداره و باید تحمل کنه. اینجا تغییر رفتار چه چیزی می تونه باشه؟! جز اینکه فرد نگرشش رو نسبت به این شخص تغییر بده تا محله براش تحمل پذیر بشه؟ و نگرش که تغییر می کنه رفتار توام با عصبانیت، تبدیل به رفتاری آرام میشه.
   به نظرتون درست میگم؟

   پاسخ

   1. ممنونم از اینکه این ابهام رو مطرح کردین،
      مطمئنا من نتونستم موضوع رو خوب توضیح بدم.

      ناهماهنگی شناختی مربوط به زمانی میشه که بین رفتار و عقاید و ارزش‌های شخصی ما تناقض به وجود میاد.
      این مثالی که شما گفتین زمانی هست که یک اتفاقی افتاده و فرد فکر میکنه و بهینه‌ترین راه‌حل که کمترین هزینه و بیشترین دستاورد رو داشته باشه، پیدا می‌کنه و بعد بر این اساس هم رفتار میشه.
      اما تو شرایطی که ناهماهنگی شناختی رخ میده، ما یه جورایی داریم خودمون رو گول می‌زنیم.

      فردی رو در نظر بگیرید که مدام از فساد و دزدی تو شرکت خودشون گله‌مند هست و هر جا میره این موضوع رو مطرح می‌کنه.
      اما وقتی که موقعیت و فرصت دزدیدن برای خودش پیش میاد اصولا باید دست به دزدی نزنه و بگه این کار با ارزش‌ها و عقاید شخصی من سازگار نیست. اما خیلی اوقات این اتفاق نمیفته.
      در واقع در چنین موقعیتی فرد با یه ناهماهنگی شاختی مواجه میشه.
      یعنی دزدیش رو می‌کنه و برای اینکه این درد ناهماهنگی رو تو ذهن خودش از بین ببره، به جای اصلاح رفتارش میاد ذهنیاتش رو تغییر میده، مثلا میگه این کاری که من کردم دزدی محسوب نمیشه و یه جور برداشتن حق خودم بود. یا مثلا میگه با این دزدی هیچ آسیبی به منافع هیچ کسی وارد نمیشه و با این روش اون درد آزاردهنده رو تو ذهن خودش از بین میبره.

      مثالهای زیادی برای این ناهماهنگی شناختی میشه زد. کسانی که اعتقاد دارن کتاب خودندن خوبه و به بچه‌هاشون مدام میگن کتاب بخون ولی خودشون در سال یک صفحه کتاب هم نمی‌خونن. این دست افراد به این راحتی با موضوع نمی‌تونن کنار بیان. یا مجبورن عقاید و افکار خودشون رو تغییر بدن یا خودشون رو گول بزنن و یه جورایی کار خودشون رو توجیه کنن.

      در هر حال خیلی از اوقات این ناهماهنگی و تناقض به تغییر و اصلاح رفتار ختم نمی‌شه و بیشتر افراد افکار و عقایدشون رو دستکاری می‌کنن.

      امیدوارم تونسته باشم به خوبی توضیح بدم.

      پاسخ

2. نکته قشنگی بود.
   یه چیز برام راهگشا بوده که کمتر باعث میشه باخودم کلنجار برم.
   یه باری نشستم برای اولین بار، ارزش‌های زندگیم رو سطح بندی کردم. مثلا برای من بین پیشرفت شغلی و خانواده، خانواده اولویت داره. اگر بین این دو مخیر بشم، خانواده رو انتخاب می‌کنم. شاید دور مهاجرت رو هم خط بکشم برای همین! نمی‌دونم!
   خدا رو چه دیدی؟ شاید یک سال دیگه جای این دو هم باهم عوض شدن! :))

   پاسخ

   1. چقدر خوبه که تکلیف خودت رو با خودت روشن کردی و با این کار کلی از زمانهایی که باید با خودت کلنجار می‌رفتی کم شده.
      یه روش خوب برای خالی کردن فضای ذهن برای افکار بهتر و اثربخش‌تر.

      پاسخ