مختصرسازی و برچسب زدن، دشمن خلاقیت | نمونه‌ای از پست‌های ست گادین

همه ما معمولا وقتی مورد یا اتفاق آشنایی را می‌بینیم، بر اساس شناخت ذهنی قبلی برچسبی به آن می‌زنیم و فکرمان را زیاد با آن مشغول نمی‌کنیم و برای فهم بیشتر آن عمیق نمی‌شویم.

در مورد موضوعات و اتفاقات جدید هم سعی می‌کنیم متناسب‌ترین و مشابه‌ترین برچسبی را که در ذهنمان وجود دارد، به آن بچسبانیم.

این کار نیاز به تفکر زیادی ندارد و باعث می‌شود ذهنمان هم خسته نشود؛ اما مشکل از آنجا ناشی می‌شود که این روند به‌مرور باعث حذف هرگونه خلاقیت و یادگیری خلاقانه از کارها و مشاهدات روزانه ما می‌شود.

ما هر چیز جدیدی را که می‌بینیم بلافاصله به آموخته‌ها و الگوهای قدیمی‌مان مرتبط می‌کنیم و برچسبی به آن می‌زنیم و به‌سادگی عبور می‌کنیم.

این رفتار همان مختصرسازی است؛ یعنی بدون تعمق در اتفاقات دنیای اطرافمان و صرفاٌ با زدن برچسب به هر چیزی آن را به بایگانی ذهنمان می‌فرستیم.

افراد خلاق کسانی هستند که برخلاف این رویه عمل می‌کنند و توانایی بالایی برای مقاومت در برابر مختصرسازی دارند و بر آن غلبه می‌کنند.

چنین افرادی این توانایی را در خود پروش داده‌اند که به هر پدیده و موضوعی از زوایای مختلف نگاه کنند و چیزهایی را که افراد توجهی به آن نمی‌کنند و برایشان مهم نیست، ببینند و با آن ارتباط برقرار کنند و در موردش بیندیشند.

زیاد اتفاق می‌افتد که بعد از مشاهده اکتشافات جدید و یا خواندن یک پست محبوب در وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی، به این فکر کنیم که این موضوع چقدر پیش‌پاافتاده، واضح و مشخص بود؛ ولی مسئله این است که موضوعی که اکنون واضح و بدیهی به نظر می‌رسد، قبل از مطالعه به این وضوح نبود و بعد از کشف و بیان شدن توسط فردی دیگر به نظر مبرهن می‌رسد و قبل از آن هیچ‌کس دیگری به آن اشاره نکرده بوده و این خلاقیت کاشف یا نویسنده است که آن را به ظهور رسانده است.

ویژگی مهمی که افراد خلاق دارند این است که با نگاهی فعال و جستجوگرانه به هر چیزی می‌نگرند و در مورد آن‌ها می‌اندیشند. این افراد برعکس عموم همه مشاهدات خود را با عمومی کردن و برچسب زدن به آن‌ها خراب نمی‌کنند.

اتفاقاً این قدرت را که باعث تقویت و شکوفایی خلاقیت می‌شود، می‌توان آموخت و پرورش داد. ذهن این قابلیت را دارد که بیاموزد خود را از قالب‌ها و مسیرهای از پیش تعیین‌شده برهاند ولی این کار نیاز به تمرین و تلاش بسیار دارد تا درنهایت بتوان آن را به شکوفایی رساند.

ازجمله افراد خلاقی که از کارهایش لذت می‌برم و خلاقیت او را در کارهایش دوست دارم، ست گادین است.

بخشی از خلاقیت او را در پست‌های وبلاگی که روزانه منتشر می‌کند، می‌توان دید.

سه مورد از پست‌های منتشرشده توسط او را که به‌وضوح خلاقیت و فرار از مختصرسازی را می‌توان در آن‌ها مشاهده کرد، در ادامه برایتان نقل می‌کنم:

هزاران قدم کوچک

اول دسامبر ۲۰۱۸

همین پنجاه سال پیش هیچ خبری در مطب‌های دندانپزشکی نبود، درحالی‌که امروزه همهٔ تجهیزات، مواد و تکنیک‌ها عوض شده‌اند.

ذره‌ذره، هزاران سازمان و انسان مشغول به فعالیت شده‌اند و هر چیز کوچک و بزرگی را ارتقا بخشیده‌اند.

هر ارتقا و قدم کوچکی در این راه، ابتدا با مقاومت روبرو شده است. هر تغییری برای ماندگار شدن، با چنگ و دندان مبارزه کرده است. هر کس نقدها و تردیدهایی داشته ولی ارتقا و بهبود دوام آورده است.

دنیا این‌گونه تغییر می‌کند. ذره‌ذره. با پایداری، سعه‌صدر و قدم‌های کوچک.

نردبان کو؟

۲۸ دسامبر ۲۰۱۸

اگر صخره‌نوردی بدون تجهیزات، برای خوش‌گذرانی یا نمایش شجاعت نبود، واضح است که داشتن نردبان مؤثرترین راه برای بالا رفتن از صخره‌هاست.

اغلب بیشتر وقتمان را برای بالا رفتن از دیوار هدر می‌دهیم درحالی‌که باید بجای آن، روی یافتن یک نردبان زمان بگذاریم.

شاید بهتر باشد بجای عوض کردن اهداف متهورانه‌مان، برای یافتن وسیله‌های مفیدتری چون بینش‌ها insights، مهارت‌ها skills، اعتماد trust، توجه attention و دسترسی access وقت بگذاریم.

یافتن نردبان‌ها ارزش جستجو را دارد.

پروانه هواکش (fan)

۶ ژانویه ۲۰۱۹

در دفتر ما، پروانه هواکش، دود را از آشپزخانه می‌گیرد و دوباره برمی‌گرداند!

یک چرخه بسته، دل‌خوش‌کنک، یک وسیله پر سروصدای بیخود که فقط این احساس را به شما می‌دهد که دستکم دارید همه تلاشتان را برای بهبود تهویه انجام می‌دهید.

اغلب هواکش‌های زندگی ما هم درواقع بخشی از یک چرخه بسته هستند. خراب‌کاری‌ها، درد یا کارهایی که با بقیه به اشتراک می‌گذاریم زیاد از ما دور نمی‌شوند و دوباره به سمت خودمان بازمی‌گردند.

همان‌طور که می‌بینید، مواردی که به آن‌ها اشاره‌شده و از آن‌ها برای بیان نکاتی در زندگی و کسب‌وکار بهره‌گیری شده برای ما واضح و مشخص بودند ولی هیچ‌کداممان نتوانستیم این پست‌ها را نوشته و منتشر کنیم.

یکی از روش‌های مؤثر پرورش خلاقیت با همین روش است. همین‌که ست گادین می‌تواند از هر موضوع ساده و پیش‌پاافتاده‌ای برداشتی ناب و آموزنده داشته باشد و آن را به مسائل و موضوعات مهم‌تر و کلان‌تر پیوند بزند، نشان از خلاقیت بالای او دارد.

این کار یعنی مبارزه با مختصرسازی که می‌توانیم با تمرین و تلاش به آن دست‌یابیم.

پی‌نوشت: ترجمه پست‌های ست گادین را از کانال دوست عزیزم مصطفی منبری برداشتم. برای عضویت در کانال تلگرامی «طعم ست گادین» روی این لینک کلیک کنید و یا اینکه در تلگرام با آدرس mostafamnbariT@ جستجو کنید. مصطفی در این کانال ترجمه فارسی پست‌های ست گادین را منتشر می‌کند.

شاید دوست داشته باشید این مطالب را هم بخوانید:

آیا کاهش قدرت خلاقیت با افزایش سن واقعیت دارد؟

ست گادین و عادتهای او در زندگی

نکاتی از مدل ذهنی و سبک زندگی ست گادین