میلان کوندرا جایی گفته بود: زندگی انسان تنها یک بار رخ میدهد و دلیل آن که نمیتوانیم تعیین کنیم کدام تصمیم خوب است و کدام بد، آن است که در هر موقعیتی تنها میتوانیم یک تصمیم بگیریم؛ هیچ زندگی دوم، سوم یا چهارمی به ما اعطا نشده تا بتوانیم با آنها تصمیمات مختلف را با هم مقایسه کنیم.
به عبارتی دیگر، متأسفانه یا خوشبختانه زندگی همچون یک بازی کامپیوتری نیست که بتوانیم آن را بر اساس سناریوهای مختلف پیش ببریم و در نهایت بدانیم که چطور میشود به نتیجه مطلوب و دلخواه دست یافت.
متأسفانه، به این خاطر که اولاً این موضوع تصمیمات زندگی را بیش از حد سخت و دشوار میسازد و باعث میشود با ساختن یک سری فرضیات و خیالپردازیهای مختلف گاهی عذاب و پشیمانی بسیاری را تحمل کنیم. اگر آن ماشین را میخریدم، زندگیام چطور میشد؟ اگر این شغل را انتخاب نمیکردم چطور میشد؟ اگر ادامه تحصیل داده بودم، زندگیام چگونه پیش میرفت؟ سؤالاتی از این دست ما را به انواع و اقسام افکار و خیالات خوشایند و ناخوشایند گرفتار میکند و این شاید چندان برایمان ایدئال نباشد.
اما خوشبختانه از این جهت که شاید این اتفاق باعث شده زندگی معنایی فراتر از آنچه یک بازی کامپیوتری دارد، برایمان داشته باشد و شاید خیلی جذابتر به نظر برسد. به نظرم اگر زندگی همچون یک بازی کامپیوتری بود و میتوانستیم انواع و اقسام سناریوهای دلخواهمان را پیش ببریم و جاهایی را که دوست نداریم از ابتدا شروع کنیم، خیلی زودتر از آنچه انتظارش را داریم، دچار دلزدگی و بیانگیزگی میشدیم.
به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم، چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، زندگی یک مسیر یک طرفه هست که در آن هیچ وقت متوجه نخواهیم شد کدام تصمیم درست بوده و کدام تصمیم نادرست، هرگز نخواهیم فهمید چه تصمیمی خوب بوده و چه تصمیمی بد، چون شرایط همیشه آن طور که ما فکر میکنیم و انتظار داریم پیش نمیرود. چون نقش بخت و اقبال در رویدادهای مختلف خیلی بیشتر از آن چیزی است که ما فکر میکنیم. از این رو داشتن انتظار بیش از حد از خودمان و احساس ندامت در بسیاری از اوقات چندان ثمری در پی نخواهد داشت. فقط باید تلاش کنیم با همین اطلاعات و نوع نگاه امروزمان بهترین تصمیم را بگیریم و از رویدادهای مختلف درس بگیریم و به مسیرمان ادامه دهیم.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
قانون سرانگشتی رابطه میان تصمیماتی که میگیریم و کیفیت زندگی