جان هاموند، رالف کینی و هوارد رایفا، نویسندگان کتاب انتخاب های هوشمندانه و از جمله دانشمندان و محققان بزرگ و مطرح در زمینه انتخاب و تصمیم‌گیری، شش معیار برای ارزیابی فرایند تصمیم گیری معرفی کرده‌اند که به نظرم مرور این شش معیار می‌تواند نگاه ما را نسبت به تصمیماتی که می‌گیریم و انتخاب‌هایی که می‌کنیم، بهبود دهد.
بر این اساس تصمیمات مؤثر:
۱. بر آنچه مهم است تمرکز می‌کنند.
به این معنا که چنین تصمیماتی متمرکز بر موضوعات و عوامل مهم هستند و از توجه و صرف منابع در جهت ارزیابی موارد و موضوعات نه چندان مهم و تأثیرگذار اجتناب می‌کنند.
۲. منطقی و سازگار با دیگر تصمیمات و انتخاب‌ها هستند.
یکپارچگی و سازگاری ارزش‌ها، اصول و مبانی در تمامی تصمیمات و انتخاب‌های زندگی یکی از مهم‌ترین معیارهای تصمیمات مؤثر هست.
۳. علاوه بر اینکه همسو با عوامل و معیارهای مختلف عینی و ذهنی هستند، تفکر تحلیلی را با تفکر شهودی ترکیب می‌کنند.
در کنار همسویی و هماهنگی با عوامل و معیارهای متعدد عینی و ذهنی، ترکیب تفکر تحلیلی و شهودی می‌تواند باعث شود که تصمیمات بهتر و مؤثرتری بگیریم.
۴. فقط به آن میزان از اطلاعات و تحلیل نیاز دارد که برای حل یک مسئله خاص لازم هستند.
حذف تمامی جوانب و اطلاعات غیر لازم و اضافی باعث خواهد شد که فرایند تصمیم‌گیری بسیار سرراست و به دور از صرف بی‌مورد منابع باشد.
۵. باعث ترغیب و هدایت ما به مسیری می‌شوند که اطلاعات مرتبط و نظرات معتبر را جمع‌آوری کنیم.
فرایند تصمیم‌گیری مؤثر باید به نوعی باشد که فرد را در مسیر کسب اطلاعات و داده‌های معتبر و نظرات افراد متخصص و صاحب‌نظر قرار دهد.
۶. سرراست، قابل اعتماد، آسان برای به کارگیری و منعطف هستند.
فرایند تصمیم‌گیری باید تا حد امکان سرراست و استفاده از آن با صرف کمترین زمان، انرژی و قدرت ذهنی امکان‌پذیر باشد؛ در غیر این صورت افراد تمایل چندانی به به‌کارگیری آن نخواهند داشت.
نویسندگان کتاب انتخاب های هوشمندانه، مدعی هستند روش معرفی شده توسط آنان تمام این شش ویژگی را دارا هستند. برای آشنایی اولیه با این نوع تصمیم، یادداشت معرفی کتاب انتخاب های هوشمندانه را بخوانید.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
خودفرسایی و پیشنهاداتی برای غلبه بر آن
