امروزه به دلیل فراگیری حضور در شبکه‌های اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه، مردم با دنبال کردن سلبریتی‌ها و بزرگان حوزه‌های مختلف در این شبکه‌ها، عموماً به دنبال پیگیری و دریافت نظرات و دیدگاه‌های آنان در زمینه‌های مختلف و مبنا قرار دادن اظهارنظر آنان برای پذیرش یا عدم پذیرش موضوعات ابهام‌آمیز هستند. این قاعده گاه چنان فراگیر می‌شود که موضع‌گیری یک سلبریتی یا متخصصی خاص تاثیر بزرگ و قابل توجهی در جامعه بر جای می‌گذارد.
درصورتی‌که افراد ملاک‌ها و معیارهایی برای ارزیابی نظرات و دیدگاه‌های سلبریتی‌ها و بزرگان حوزه‌های مختلف نداشته باشند، احتمال گمراهی آنان و مورد سو استفاده قرار گرفتنشان افزایش خواهد یافت.
۴ ملاکی که در ادامه برای ارزیابی و پذیرش نظرات و دیدگاه‌های سلبریتی‌ها و بزرگان یک حوزه عنوان می‌شود، در صورت مورد توجه قرار گرفتن می‌تواند باعث جلوگیری از بسیاری از کج‌فهمی‌ها، خطاها و بازیچه قرارگرفتن‌ها شود.
۱. فرد متخصص باید مشخص باشد
اینکه در یک متن، کلیپ یا فیلمی اشاره شود که بزرگان/خبرگان/کارشناسان/متخصصان یک حوزه چنین نظری دارند، قابل پذیرش نخواهد بود. اولین شرط پذیرش سخن خبرگان و بزرگان یک رشته، مشخص بودن نام و سایر اطلاعات شناسایی جهت پیگیری صحت و سقم نظر مطرح شده است.
۲. فرد خبره خوش‌نام باشد
در بسیاری از زمینه‌ها استانداردها و معیارهایی برای ارزیابی میزان تخصص و جایگاه فرد موردنظر وجود دارد. برای مثال داشتن تحصیلات عالی در رشته موردنظر، دریافت جایزه‌ای معتبر، کسب مقامی ارزشمند، داشتن رزومه‌ای قوی و پربار هر کدام می‌تواند معیاری برای ارزیابی میزان تخصص و خوش‌نامی فرد باشد.
۳. مسئله مطرح‌شده در حیطه تخصص فرد خبره باشد
ملاک سوم این است که زمینه‌ای که فرد در آن اظهارنظر می‌کند بایستی در حوزه تخصصی او باشد. نظر و دیدگاه یک بازیگر موفق سینما در خصوص سیاست یا اقتصاد به اندازه نظر یک فرد معمولی ارزش و اهمیت خواهد داشت. یا اظهارنظر برنده نوبل فیزیک در زمینه ورزش فوتبال نمی‌تواند چندان قابل اعتنا و دارای ارزش کارشناسی باشد.
۴. مسئله مطرح‌شده مورد اجماع بزرگان و متخصصان آن حوزه باشد
زمانی می‌توان نظر یک فرد متخصص یا خبره را به‌عنوان پشتوانه یک مدعا پذیرفت که اکثر متخصصین آن حوزه در خصوص آن موضوع اتفاق نظر داشته باشند و موضوع محل مناقشه و اختلاف بزرگان نباشد.
دلیل مراجعه ما به پزشکان متعدد در هنگام تشخیص موردی غیرعادی در بدنمان توسط یک متخصص هم همین مسئله است. اینکه ما به دنبال آن هستیم که به یک نظر دارای اجماع متخصصان مختلف دست یابیم.
در صورت عدم وجود اجماع در مورد یک موضوع، نظر و دیدگاه یک متخصص خاص، چندان قابل‌اتکا نخواهد بود.
بایستی توجه داشت که باوجود همه این موارد، باز هم این امکان وجود دارد که بعدها مشخص شود، متخصصان چندان قابل اعتماد نبوده‌اند و نظرات و موضع‌گیری‌هایشان در حد انتظار درست نبوده است. ازاین‌رو شاید شک گرایی هرچند اندک در هر نظر و عقیده‌ای که دریافت می‌کنیم، همیشه کاری عاقلانه و منطقی باشد.
منبع: کتاب واضح اندیشیدن
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
تبلیغات؛ علم متوقف کردن هوشمندی افراد
