ذهن ما بر اساس ارزش‌ها، اصول، تجارب، ترجیحات و آموخته‌های قبلی خویش برخی از اطلاعات دریافتی را که در هماهنگی و همسویی با اطلاعات قبلی نباشد، نادیده گرفته و مورد پذیرش قرار نمی‌دهد. در واقع ما مشکلی اساسی با موضوعات جدیدی که در تضاد با ذهنیات قبلی ما باشند، داریم. این همان خطای تایید خود است؛ اما خطای دیگری هم وجود دارد که در واقع همسو با خطای تائید خود و در جهت تقویت هر چه بیشتر آن است و آن هم اثر نتیجه معکوس یا اثر پس‌زدگی (Backfire Effect) است.
اثر نتیجه معکوس یا اثر پس‌زدگی شرایطی را توصیف می‌کند که در آن وقتی فرد با شواهدی در رد یا تکذیب موضوعات یا موقعیت‌های پذیرفته‌شده توسط خود مواجه شود، در موضع قبلی خود پافشاری بیشتری به خرج داده و ثابت‌قدم‌تر می‌شود.
به‌عبارت‌دیگر نتیجه معکوس یا پس‌زدگی زمانی اتفاق می‌افتد که دیگران تلاش کنند با ارائه حقایق و مدارکی، عقاید و مواضع پذیرفته‌شده قبلی توسط شما را زیر سؤال ببرند.
درصورتی‌که دچار خطا یا اشتباهی در پذیرش موضوعات و اطلاعات قبلی شده باشید، اثر نتیجه معکوس باعث می‌شود هر چه بیشتر بر آن اشتباه پافشاری کنید و خطایتان رفته‌رفته بزرگ‌تر و عمیق‌تر شود.
ازاین‌رو با آگاهی از وجود چنین خطایی می‌توان با سعه‌صدر و تحمل بیشتر و با دیدی بازتر اسناد و ادعاهای خلاف عقاید پذیرفته‌شده خودمان را بررسی کرده و سعی کنیم همواره به موضوعات مختلف نگاهی نقادانه داشته باشیم.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
ناتوانی آموخته‌شده و قضاوت‌هایی که انجام می‌دهیم
