در دنیایی که صدای گروههای افراطی و افراد با عقاید افراطی به دلیل اقدامات تروریستی متعددی که انجام میدهند و استقبالی که از اخبار این اتفاقات به عمل میآید، بلندتر از هر صدای صلحطلب دیگری باشد، به نظر میرسد حیاتیترین و اساسیترین موضوعی که باید به شکلی عمیق به آن پرداخته شود، بازبینی و تجدیدنظر در افکار و عقاید قدیمی منسوخی باشد که برای افراد و گروهها و شاید ملل مختلف قطعی و غیرقابل انکار تلقی میشوند. در واقع آنچه آدام گرانت در کتاب دوباره فکر کن آن را مورد واکاوی و تأکید قرار داده، هنر فراخوانی افکار و عقاید فعلی با هدف ارزیابی مجدد و تجدیدنظر در صورت نیاز است که مهارت و هنری مهم در عصر ارتباطات و انفجار اطلاعات به نظر میرسد.
یادگیری عمیق این مهارت و به کار بستن واقعی آن در تمامی جنبههای زندگی باعث خواهد شد افراد با احتمال بیشتری عملکرد بهتری در خلق راهکارهای جدید برای مسائل کهنه و اصلاح راهکارهای قدیمی برای مسائل جدید داشته باشند و مسیرهای اثربخشتر و کارآمدتری برای یادگیری از محیط اطراف و اطلاعات در دسترس بیابند.
در حقیقت بخش بزرگی از موانع موجود در مسیر انعطافپذیری و پذیرش افکار عقلانیتر و منطقیتر به تنبلی شناختی انسانها بازمیگردد که روانشناسان از آن با عنوان خساست ذهنی هم یاد میکنند. به این معنا که ما به عنوان انسان سهولت پایبندی به دیدگاههای قدیمی را بر دشواری کشوقوس با دیدگاههای جدید ترجیح میدهیم. از طرفی زیر سؤال بردن خودمان باعث پیشبینیناپذیرتر شدن دنیایمان هم خواهد شد که چندان به مذاق ما خوش نمیآید. برای غلبه بر چنین موانعی ناگزیر از تلاش آگاهانه و صرف انرژی کافی هستیم تا بتوانیم زندگی با آگاهی بیشتر و غنیتری برای خودمان رقم بزنیم.
آدام گرنت در کتاب دوباره فکر کن، تلاش کرده این موضوع، موانع پیش روی آن را چه در زندگی فردی و چه در زندگی گروهی، به شکلی گسترده و عمیق مورد بررسی قرار دهد و راهکارها و روشهای گوناگونی برای غلبه بر این موانع و قرار گرفتن در مسیر موجود پیشنهاد دهد.
یکی از مشکلاتی که در هنگام مطالعه کتاب برای من مشهود بود، طولانی بودن غیرلازم مباحث مطرح شده بود. به نظرم میشد مفاهیم و موضوعات مطرح شده در کتاب را در حجم خیلی کمتری با همین عمق و همین سطح از اثربخشی، مطرح کرد. هر چند به خاطر اهمیت و کاربردی بودن مطالب مطرح شده، مطالعه آن برای هر فردی با هر سطح از دانش و با هر علاقه و زمینه کاری میتواند کاربردی و مفید و مؤثر واقع شود.
پینوشت: من کتاب دوباره فکر کن نوشته آدام گرانت را با ترجمه تیم خوب نشر نوین مطالعه کردم.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | ۷.۵ درس درباره ی مغز اثر لیزا فلدمن بارت