کتاب ۷۰ نکته ناب: راهنمای نویسندگان جوان نوشته باقر رجبعلی در واقع کتابی است متشکل از ۷۰ پرسش و پاسخ گوناگون در زمینه نویسندگی که هرکدام از آنها میتواند در ذهن هر نویسنده جوان و تازهکاری شکل بگیرد.
نویسنده که طی شش سال مسئول برنامه «قصه و قصهنویسی» در رادیو بوده، در این کتاب کوشیده تا با گردآوری پرسشهای پرتکرار و مهم و صرفاً بر اساس تجارب و آموختههای شخصی خود به آنان پاسخ دهد. در انتهای کتاب هم سه سخنرانی از نویسنده در گردهماییهای مختلف چاپ شده است که هر چه بیشتر خواننده را با فضای نویسندگی و داستاننویسی فارسی و چالشهای موجود در آن آشنا میکند.
هرچند در پرسشها و پاسخها پیوسته بر داستاننویسی و نویسندگی داستانی تأکید شده، ولی به نظرم نکات مطرحشده در پاسخ به پرسشها میتواند برای نویسندگان غیرداستانی هم مفید و اثربخش واقع شود.
برای آشنایی شما با محتوای کتاب برخی از سؤالهای مطرحشده در کتاب را در اینجا عنوان میکنم:
- آیا هر روز باید نوشت؟
- چه محرکهایی برای به وجود آوردن شوق نوشتن مفید است؟
- مناسبترین مکان برای نوشتن چه ویژگیهایی دارد؟
- چه ساعتهایی از روز یا شب، بهترین وقت نوشتن است؟
- عادتهای نویسندگی یعنی چه؟
- یک داستاننویس چگونه میتواند شور و شوق نوشتن را در وجودش بالا ببرد و آن را بیمه کند؟
- نحوه بازبینی و پاکنویس اثر؟
- برای آنکه مورد توجه منتقدان واقع شویم، چه کنیم؟
- چه کار کنیم که جوهر خلاقیتمان خشک نشود و روحیه نویسندگیمان از بین نرود؟
- پرکار باشیم یا کمکار؟
- با لحظههای بیحوصلگی و نداشتن حال برای نوشتن چه کنیم؟
در ادامه بخشهایی از پاسخهای نویسنده به سؤالهای مطرحشده در کتاب را نقل میکنم.
نویسندهای میگفت من هر بار بخواهم شوق نوشتن را در خود به وجود آورم، چند صفحه از کتابهایی که دوست دارم میخوانم و بهراحتی (انگار موتور زنگزدهای را روغن زده باشند)، حس و حال حرکت و آفرینش را در خود به وجود میآورم. خواندن شعر هم در اینطور مواقع برای نویسنده بسیار مفید است. حتی نگاه کردن به کتابی دوستداشتنی، میتواند شوق نوشتن را بیدار کند.
توصیه من این است که داستاننویسان جوان، به این فکر نکنند که فاکنر یا همینگوی چه ساعتهایی در روز مینوشتند، به این فکر کنند که خودشان چه وقتهایی برای نوشتن، راحتترند.
عادتهای نویسندگی، مخصوص داستاننویسان مسن است و جوانها هرگز نباید به آن توجه کنند، زیرا آنها هیچگاه نباید نوشتن را وابسته به عادتهای خاص کنند، باید در هر شرایطی بنویسند و بنویسند.
ممکن است دیگر چیز تازهای برای گفتن نمانده باشد، اما همیشه، شیوه تازهای برای گفتن هست.
پینوشت: این کتاب توسط نشر آبارون منتشر شده است.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | پروازهای خلاقانه نوشته جولیا کامرون