باد شعله شمع را خاموش می‌کند، اما آتش را شعله‌ورتر می‌کند. این اولین جمله نسیم نیکلاس طالب در کتاب پادشکننده است. تمام تلاش او در این کتاب بر نشان دادن راه و رسم طی کردن مسیر تبدیل شدن از شمع به آتش در مقابل باد متمرکز است. باد استعاره‌ای از فرازونشیب‌ها، مشکلات، فجایع و اتفاقات نادر آسیب‌رسان است. این مسیر می‌تواند در زندگی شخصی، زندگی کاری، اقتصاد، کسب و کار، سلامتی، یادگیری یا هر زمینه دیگری وجود داشته باشد. در واقع هدف اصلی در این فرایند چیزی نیست جز درک عمیق مفهوم پادشکنندگی و تشخیص آن در سیستم‌های مختلف و در نهایت بهره‌برداری حداکثری از این امکان به هر شکل ممکن در موقعیت‌های مختلف زندگی و کسب و کار.
اما پادشکنندگی چیست؟ بسیاری از افراد متضاد شکنندگی را استواری، دوام بالا و یا تاب‌آوری می‌دانند ولی در واقع متضاد حالت شکنندگی همان پادشکنندگی است. پادشکنندگی چیزی فراتر از تاب‌آوری یا استواری‌ست. تاب‌آور کسی است که در مقابل شوک‌ها و ضربه‌ها مقاومت می‌کند و در بهترین حالت همانی که بود باقی می‌ماند اما پادشکننده آن چیزی است که در مقابل شوک‌ها، ضربه‌ها و نوسان‌ها بهتر و قوی‌تر می‌شود و عملکردش بهبود می‌یابد. در واقع پادشکننده از تمام اتفاق ناخوشایند برای شکننده، سود می‌برد. به همین دلیل پادشکننده دوستدار تمام این اتفاقات است.در واقع پادشکننده عاشق تصادفی بودن، عدم قطعیت و خطاست.
البته از شکننده کامل تا پادشکننده خالص یک طیف هست که هر موجود یا سیستمی در جایی در میانه این طیف قرار می‌گیرد و هرکدام از این موجودات یا سیستم‌ها که از رویدادهای تصادفی یا شوک‌های خاص بیشتر نفع ببرد، از پادشکنندگی بیشتری برخوردار هستند.
پادشکنندگی خصلت تمام سیستم‌های طبیعی و پیچیده است که تا به حال باقی مانده‌اند و به حیات خود ادامه داده‌اند. از این رو محروم‌سازی این سیستم‌ها از نوسان، تصادفی بودن و عوامل استرس‌زا در حکم آسیب رساندن به آنهاست و آنها را ضعیف می‌کند. از جمله سیستم‌های پادشکننده می‌تواند به تکامل، نظام‌های سیاسی، فرهنگ‌ها، ایده‌ها، نوآوری‌های فناورانه، نظام‌های حقوقی، جنگل‌های استوایی، مقاومت باکتریایی، اقتصاد، سلامت، آموزش و هزاران چیز دیگر اشاره کرد.
نسیم نیکلاس طالب در کتاب پادشکننده به انواع و اقسام سیستم‌های پادشکننده و مکانیزم عملکرد آنها و خطاهایی که در نگاه ما به آنها و نوع برخوردمان وجود دارد اشاره می‌کند و در تلاش است که این مفهوم بسیار عمیق و کاربردی را به بهترین شکل ممکن در ذهن مخاطب جا بیندازد.
از جمله موارد جذابی که نویسنده به راستی باهوش و خلاق کتاب در فصل‌های مختلف کتاب به آنها پرداخته و سیستم‌های پادشکننده را در مقابل سیستم‌های شکننده قرار داده، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم با روح در بازی در برابر سیستم بدون پوست در بازی
- سیستم بر مبنای تقوا در برابر سیستم بر مبنای قوانین
- پرسه‌زن با کتابخانه خصوصی بزرگ در برابر توریست ذهنی و جسمی
- زندگی واقعی و کتابخانه در برابر کلاس درس
- مجموعه دولت‌شهر‌ها در برابر ملت-دولت
- شکارچی-گردآورنده و کوچ‌نشین در برابر ساکنان مدرن دوران پساکشاورزی
- کارآفرینان در برابر دیوان‌سالاران
- هنرمندان و نویسندگان در برابر دانشگاهیان، مدیران اجرایی و سیاستمداران
- استرس‌زاهای شدید ولی زودگذر در برابر استرس‌زاهای مزمن
- روایت‌های شفاهی در برابر کتابخوان الکترونیک
مطالعه این کتاب برای من خیلی جذاب بود و آموخته‌های بسیاری برایم به همراه داشت. مطمئناً با وجود دو بار مطالعه این کتاب، باز هم به سراغ آن خواهم رفت. به نظرم کتاب پادشکننده می‌تواند بهترین منبع برای آشنایی با مدل ذهنی جذاب نسیم نیکلاس طالب باشد.
پی‌نوشت۱: من کتاب پادشکنندگی نوشته نسیم نیکلاس طالب را با ترجمه مینا صفری و ویراستاری تخصصی بهنام فلاح، مطالعه کردم که به نظرم ترجمه خوب و روانی بود. این کتاب توسط نشر نوین منتشر شده است.
پی‌نوشت۲: نیاز است که این کتاب چند بار مطالعه شود تا مطالب و مفاهیم مطرح شده در آن به بهترین شکل ممکن دریافت و درک شوند.
پی‌نوشت۳: این کتاب نکات و موارد جذاب و آموزنده بسیاری در دل خود دارد که در آینده سعی خواهم کرد در قالب یادداشت‌هایی مستقل به آنها بپردازم.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | پوست در بازی نوشته نسیم نیکولاس طالب
