یکی از توانمندی‌های حیاتی و ضروری برای اکثریت قریب به اتفاق مردمان جوامع امروزی، تسلط بر استدلال و آشنایی با روش‌های درست استدلال و داشتن توانایی تشخیص استدلال‌های نامعتبر و نادرست است. به نظرم کتاب مبانی استدلال از جمله کتاب‌هایی است که به‌خوبی می‌تواند این هدف مهم را تحقق بخشد.
نویسندگان کتاب مبانی استدلال تلاش کرده‌اند تا اصول و مبانی استدلال را به زبانی ساده و با ساختاری منسجم و آسان‌فهم به رشته تحریر درآورند. به‌طوری‌که تمامی مثال‌ها و تمرینات مطرح‌شده در کتاب برای هر فردی ملموس و قابل‌فهم است و می‌تواند هر چه بهتر او را به سمت مواجهه آگاهانه و تسلط بر انواع و اقسام ادعاهایی که در شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌ها و مباحث روزانه مطرح می‌شود، سوق دهد.
کتاب با تعریف استدلال و نحوه تشخیص آن شروع می‌شود و سپس به سراغ تحلیل و ارزیابی استدلال‌ها می‌رود. بعد از ارائه روش‌هایی برای ارزیابی، نویسندگان به معرفی انواع استدلال‌ها و خطاها و ابهام‌های متداولی که در استدلال‌های روزمره وجود دارد، می‌پردازند.
برخلاف بسیاری از کتاب‌های این حوزه روند مطالعه این کتاب برای خواننده عمومی روان‌تر از حد مورد انتظار خواهد بود و دید خوبی نسبت به تفکر نقادانه و مواجهه انتقادی با مسائل و موضوعات روزمره در اختیار او قرار خواهد داد.
ازجمله نقاط قوت این کتاب داشتن تمرینات ساده و ملموس در انتهای هر فصل و ارائه پاسخ بخشی از این تمرینات در انتهای کتاب است که می‌تواند برای به دست آوردن تسلط کافی به موضوعات مطرح‌شده بسیار مؤثر واقع شود.
درنهایت متن درج‌شده بر پشت جلد این کتاب را برایتان نقل می‌کنم:
کتاب مبانی استدلال ازجمله کتاب‌هایی است که صرفاً جنبه نظری ندارد، بلکه با مثال‌های متعدد و مستند حوزه استدلال را تا حیات عملی و نظری ما گسترش می‌دهد و آن را به استدلال کاربردی تبدیل می‌کند.
مبانی استدلال کتابی است برای همه حوزه‌ها، و در همه علوم تجربی و علوم انسانی کاربرد دارد؛ زیرا بر آنیم که در همه حوزه‌ها ایده‌های خود را مستدل کنیم و به‌این‌ترتیب، آن‌ها را عملی کنیم. نمی‌توانیم بدون کاربرد فنون استدلال به این مهم نائل شویم. حوزه استدلال حوزه بسیار وسیعی است که در آن باید همواره به این دو نکته توجه کرد:
۱. استدلال درست چیست؟
۲. مغالطه چیست؟
در این کتاب به مواردی برمی‌خوریم که گویی با منطق قدیم فاصله دارد و آن در جایی است که مقدماتی وارد استدلال می‌شوند که چندان ربطی به محتوای اصلی استدلال ندارند و با این همه، نه‌تنها درستی استدلال را خدشه‌دار نمی‌کنند، بلکه اسباب تأمل را برای ما فراهم می‌کنند تا در حدود محض و تنگ آن تجدیدنظر کنیم.
پی‌نوشت: کتاب مبانی استدلال از دیوید ا. کانوی و رانلد مانسون را آقای تورج قانونی به شکلی خوب و روان به فارسی ترجمه کرده و توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | الفبای فلسفه اثر نایجل واربرتون
