کتاب لذت خواندن در عصر حواس پرتی با عنوان اصلی The Pleasure of Reading in an Age of Distraction نوشته آلن جیکوبز در سال ۲۰۱۱ توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شده است. این کتاب اثری است درباره مطالعه و کتابخوانی بر اساس میل درونی و گرایشهای شخصی، که برای عاشقان کتاب و مطالعه نگاشته شده. افرادی که مطالعه بخش مهمی از زندگیشان را تشکیل میدهد و با این کار سرخوشی فراوانی نصیبشان میشود، از مطالعه این کتاب حسابی لذت خواهند برد.
نویسنده در این کتاب مخاطبان خود را دعوت میکند تا تمام توصیهها و راهنماهای کتابخوانی را نادیده بگیرند و فارغ از تمامی فهرستهای توصیهشده برای مطالعه، از روی هوس و صرفاً با هدف لذت، شروع به مطالعه کنند و با این کار زندگی بهتری برای خودشان بسازند و بیشترین بهره را از کتابها ببرند.
جیکوبز تلاش کرده تا از طریق ارجاع به توصیهها و تجربیات مختلف نویسندگان و کتابخوانان موفق و تأثیرگذار، بهینهترین شیوه مطالعه را که بیشترین دستاورد را هم برای خواننده در پی داشته باشد، تشریح کند. همچنین به آسیبهایی که حضور در فضای دیجیتال و اقدامات دیگر میتوانند به فرایند کتابخوانی و لذت بردن از آن وارد کنند، پرداخته است.
همانطور که نویسنده در بخشهای مختلف کتاب هم اشاره کرده، مهمترین پیام کتاب این است: «از روی هوس بخوان!»
در ادامه، جملات و پاراگرافهایی برگزیده از کتاب را نقل میکنم:
دلیلی ندارد فکر کنیم که تنها به این دلیل که من کتابی را دوست دارم برای دیگری هم جذابیت یا فایده بخصوصی داشته باشد؛ دیگری ممکن است تمایلات، علایق، یا نیازهای شخصی من را نداشته باشد.
در موارد بسیاری، تظاهر تبدیل به واقعیت میشود: سلایقی که آرزویشان را داریم در نهایت سلیقه خودمان میشوند.
۱۰۰۱ کتابی که پیش از مردن باید بخوانید راهنمای بینقصی است برای آنهایی که نمیخواهند بخوانند، اما میخواهند خوانده باشند.
هیو مشخصاً اصرار میورزد که طالب خواندن باید فضیلت فروتنی را در خود پرورش دهد: «فروتنی برای خواننده سه آموزه دارد که اهمیتی ویژه دارند: نخست اینکه او هیچ دانش یا نوشتهای را به هیچ وجه خوار نشمارد. دوم، از آموختن از هیچکس اکراه نداشته باشد. سوم، زمانی که خود دانایی به کف آورد، در هیچکس به دیده تحقیر ننگرد.»
همه کتابها توجه ما را میطلبند، اما نه یک نوع توجه را، و خوانندگان خوب این را میدانند و تنظیمات لازم را انجام میدهند.
یکی از جملات سر فرانسیس بیکن که بسیار نقل شده است – از جستارش «درباره مطالعات» – در رابطه با خواندن کتابهاست: «بعضی از کتابها را باید چشید، بعضی را باید بلعید و تعداد کمی را باید جوید و هضم کرد؛ یعنی کتابهایی وجود دارند که باید تنها بخشی از آنها را خواند؛ سایر کتابها را باید کامل خواند، اما نه با کنجکاوی؛ و اندک کتابهایی وجود دارند که باید آنها را کامل و با شکیبایی و توجه خواند.»
هیچ رمان یا نمایشنامه یا شعر بلندی پاداشهای کاملش را به کسی عرضه نمیدارد که آن را در مقادیر و خردههای کوچک مصرف میکند؛ توجهی که میطلبد از نوع عمیق است.
هیچکس از همه انواع خواندن لذت نمیبرد، و اگر ما فکر میکنیم لذت میبریم، فاقد خودشناسی هستیم یا اینکه «هیچ سلیقهای»، هیچ شناخت واقعیای از چیزی نداریم.
پینوشت: کتاب لذت خواندن در عصر حواس پرتی نوشته آلن جیکوبز، توسط آقای علی امیری به فارسی ترجمه شده و به همت انتشارات ترجمان علوم انسانی منتشر شده است.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی کتاب | پنج رکن تفکر مؤثر نوشته ادوارد برگر و مایکل استاربرد