ریچارد پل و لیندا الدر در کتاب آشنایی با هنر پرمایه نوشتن، عبارت پرمایه نوشتن را این‌طور تعریف می‌کنند: بیان مکتوب حرفی ارزنده در مورد موضوعی ارزنده. واقعیت این است که در اکثریت جوامع امروزی باوجود سطح بالای تحصیلات و فراگیر شدن تحصیلات دانشگاهی در میان افراد جامعه، تعداد کمی از مردم هستند که در زندگی روزمره خویش بتوانند افکارشان را در قالب مکتوب بیان کنند و کلمات و عبارات مناسب را بتوانند به‌خوبی گزینش کرده و به‌کارگیرند. علت این وضعیت هم این است که ما در هیچ مقطعی از زندگی مبانی درست نوشتن را یاد نگرفته‌ایم و شاید هیچ‌وقت هم نتوانیم به این هدف ارزشمند دست‌یابیم مگر با تلاش و کوششی هدفمند و آگاهانه.
هدف نویسندگان کتاب آشنایی با هنر پرمایه نوشتن قرار دادن مخاطب در چنین مسیری و آشنا کردن اولیه او با اصول و مبانی نوشتن به شکلی ارزنده و نقادانه بوده است.
کتاب شامل دو بخش است که در بخش اول، مبانی نظری مرتبط با پرمایه نوشتن بیان شده است. موضوعاتی همچون نوشتن هدفمند، نوشتن اندیشمندانه، نوشتن به‌منظور ذهن‌ورزی، نوشتن به‌منظور آموختن و پرسشگری در حین نوشتن در این بخش به شکلی خلاصه و مفید توضیح داده شده‌اند.
در بخش دوم کتاب نویسندگان به سراغ انجام کار عملی و ارائه تمرین‌های نوشتاری رفته‌اند. از جمله روش‌هایی که در این بخش آموزش داده شده‌اند: راهبردهای واضح‌سازی، نقل به معنا، استفاده از تشبیه و قیاس و تفکر در مورد مفاهیم ناسازگار هست که با ارائه تمرینات و نمونه تحلیل‌های متعدد تلاش شده تا مخاطب به‌خوبی بر این مهارت‌ها مسلط شود.
کتاب باوجود حجم کم، حاوی مطالب و موضوعات ارزشمندی است و با توجه به تمرینات نوشتاری متعدد می‌تواند برای مخاطبانی که در پی آموختن تفکر و نوشتن نقادانه هستند، مفید و مؤثر واقع شود.
بخش‌هایی از کتاب آشنایی با هنر پرمایه نوشتن
نوشتن لازمه آموختن است. کسی را که نمی‌تواند افکارش را در قالب مکتوب بیان کند نمی‌شود دانش‌آموخته دانست؛ اما یادگیریِ نوشتن محصول فرایندی است که بدون انضباط فکری اتفاق نمی‌افتد. نوشتن درواقع مجموعه درهم‌تنیده‌ای از مهارت‌هاست؛ و مانند هر مهارت دیگری از این دست، باید مبانی آن را درونی کرد و سپس در زمینه تفکر فرد به کار بست.
* * *
نویسنده ماهر باری به هر جهت نمی‌نویسد، بلکه هدفمند می‌نویسد. طرحی، منظوری، مقصودی در ذهن دارد. هدف او، به‌علاوه ماهیت آنچه می‌نویسد (و حال و هوای ذهنی‌اش) تعیین‌کننده‌ی نحوه‌ی نوشتن اوست. چنین نویسنده‌ای بسته به حال‌وهوایش به شیوه‌های مختلف و به هدف‌های مختلفی می‌نویسد؛ اما در هر حال هدف کلی هر نویسنده‌ای یکی است: بیان حرفی ارزنده در مورد موضوعی که ارزش گفتن دارد.
* * *
نویسنده‌ی ماهر نوشتن را به چشم نوعی گفت‌وگوی زنده‌ی پرسشگرانه می‌بیند؛ یعنی هم‌زمان و در حین نوشتن پرسشگری می‌کند تا بفهمد. تا نوشته‌اش را در حین نوشتن ارزیابی کند. تا اندیشه‌های مهم را در تفکرش احضار کند.
* * *
پی‌نوشت: کتاب هنر پرمایه نوشتن اثر ریچارد پل و لیندا الدر توسط آقای پیام یزدانی به فارسی ترجمه شده و نشر اختران آن را منتشر کرده است.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
معرفی اجمالی یک شیوه مناسب برای نگارش مقاله
با سلام
اخیرا وبلاگ شما رو در جستجوی یک کتاب در مورد سقراط پیدا کردم. وبلاگتان دارای مطالب جالبی است و موضوعات مطرح شده تا حد زیادی با علایق بنده همخوانی دارد تا جایی که آن را بوکمارک کرده ام.
باتشکر
سلام آرمین عزیز،
اولین پیامی که امروز خوندم پیام محبت‌آمیز تو بود. خوشحالم از این بابت و ممنونم از لطفت. امیدوارم همچنان با این وبلاگ همراه باشی.
موفق باشی.