در یادداشت قبلی از مجموعه یادداشتهای طراحی شادمانی در مورد تعریف شادمانی از دید پاول دولان و چگونگی اندازهگیری آن نوشتم. در این یادداشت قصد دارم اصل لذت – هدف را توضیح دهم.
بر اساس تحقیقات انجام شده و همانطور که پاول دولان در کتاب طراحی شادمانی به آن اشاره کرده، به نظر میرسد، علاوه بر میزان لذتی که در جریان انجام کارهای مختلف روزانه تجربه میشود، هدفمند و بیهدف بودن ما در انجام یک کار مشخص نیز بر احساس حاصل از انجام آن کار تأثیرگذار است و شادمانی به صورت متغیری متأثر از دو مؤلفه لذت و هدف حاصل میشود.
بهعنوان مثال در نگاه اول، تماشای یک فیلم سینمایی در آخر هفته یک فعالیت لذتبخش به شمار میرود که انتظار میرود باعث افزایش شادمانی فرد در آخر روز شود ولی اگر این تماشا کردن بدون هدف و از روی احساس بیهودگی انجام شود، در نهایت به کاهش میزان شادمانی منتهی خواهد شد و تأثیری منفی بر آن خواهد گذاشت.
کار کردن و اثاثکشی یک فعالیت بدنی خستهکننده و ناخوشایند است که به نظر میرسد هیچ کسی از انجام آن لذت نبرد و در صورت انجام هم باعث کاهش شادمانی فرد شود. ولی همین اثاثکشی اگر با هدف کمک به یک دوست عزیز و همراهی با او صورت گیرد، باعث افزایش میزان شادمانی ما خواهد شد.
فعالیت ناخوشایند و همراه با دشواری و سختی دیگری که به دلیل هدفمند بودن، برای انسانها خوشایند است و باعث افزایش میزان شادمانی آنان در زندگی میشود، صاحب فرزند شدن و پرورش و تربیت او در سالهای بعد است. بسیاری از افراد به همین خاطر بعد از تولد فرزند، میزان شادمانیشان در زندگی چندین برابر میشود. البته این در صورتی است که هدفی ارزشمند و والا در پشت این زحمات نهفته باشد.
از همین رو انجام یک فعالیت مشخص تأثیر ثابت بر میزان شادمانی افراد مختلف ندارد و با توجه به هدفمندی یا بیهدفی در حین انجام آن این تأثیر متفاوت خواهد بود. شادمانی تنها نتیجه انجام فعالیتهای لذتبخش نیست. بلکه علاوه بر مؤلفه لذت و درد، مؤلفه هدفمندی و بیهدفی (احساس بیهودگی) هم در آن تأثیرگذار است.
در صورتی که در زندگیتان آن میزان از شادمانی مورد انتظار را به دست نمیآورید و باوجود انجام فعالیتهای لذتبخش متعدد، چندان شادمان نیستید، بر اساس اصل لذت – هدف بهتر است سهم فعالیتهای هدفمندتان را در فعالیتهای روزمره افزایش دهید.
پیشنهاد میکنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید:
طراحی شادمانی | کتابی از پاول دولان
دو نوع شغل و انتخاب بهترین نوع آن برای شادمانی بیشتر در زندگی
لطف دارید. اونقدر در انزوا نوسته ام این مدت که بازخورد خوبتون خوشحالم کرد حسابی🙏
چه نوشتهی فوقالعادهای ! چه حراج نعمتیه اینجا! ممنون آقای قربانی!
مطلبی که درباره لذت و هدف نوشتید کلی جرقه موثر زد توی ذهنم برای تکمیل نوشتههای معماریم. ما اونجا ایندستهبندی را بصورت فضا و زمان داریم اولی در لحظه و دومی معطوف به آینده هست.
ازتون ممنونم خانم عزیزی،
و چقدر وبلاگ خوبی دارین. حسابی توش میشه گشت و کلی مطالب و نکات خوب خوند و یاد گرفت.
موفق باشین.