اعتباردهی ذهنی یک سوگیری شناختی هست که براساس آن فرد یک گزاره یا اطلاعاتی کوتاه در مورد موضوعی خاص را صرفاً به این خاطر که برایش معنادار یا دارای اهمیت هست، درست فرض می‌کند.
به عبارت دیگر، فردی که دیدگاهش تحت تأثیر اعتباردهی ذهنی قرار می‌گیرد، دو اتفاق را فقط به این دلیل که عقاید شخصی‌اش این طور اقتضا می‌کنند، مرتبط به هم در نظر خواهد گرفت.
اعتباردهی ذهنی دلیل اصلی بسیاری از عقاید مرتبط با پدیده‌های غیرعادی و ماوراءالطبیعه هست.
برای مثال در آزمایشی که میشل گوکوئلن انجام داد، طالع‌بینی مربوط به یک قاتل زنجیره‌ای که محکوم به قتل ۶۳ نفر بود، برای هزاران نفر ارسال و از آنها خواسته شد تا میزان درستی این طالع‌بینی را در مورد خودشان اعلام کنند. جالب اینکه ۹۴ درصد از افراد اعلام کردند که این طالع‌بینی در مورد آنان بسیار دقیق و درست هست.
در آزمایش دیگری برترام فورر به دانشجویان خود اعلام کرد که قصد دارد یک آزمون شخصیت‌شناسی برگزار کند. بعد از اینکه دانشجویان به سؤالات مربوطه پاسخ دادند، فورر فارغ از پاسخی که هر شخص به سؤالات داده بود، به همه شرکت‌کنندگان در آزمون یک پاسخ یکسان ارائه کرد و از آنان خواست تا میزان درستی و اعتبار نتایج آزمون را با توجه به شخصیت خودشان از صفر تا پنج اعلام کنند.
متوسط امتیاز به دست آمده بر اساس اعلام نظر دانشجویان ۴.۲۶ بود.
هر کدام از ما امکان دارد تحت تأثیر خطای اعتباردهی ذهنی، اعتباری غیرمنطقی و بیش‌ازحد برای اطلاعات مختلفی که به ما ارائه می‌شود، قائل شویم. از این رو بهتر است قبل از اعلام نظر در مورد اطلاعاتی که در قالب تست شخصیت، طالع‌بینی یا هر عنوان دیگری به ما ارائه می‌شود، حواسمان به این سوگیری ذهنی باشد.
پیشنهاد می‌کنم بعد از این یادداشت و در ادامه، نوشتارهای زیر را مطالعه کنید: